Part 1: Hi everyone I'm lexxy from Cagayan de Oro.Gusto lang nako e share ang akong kaagi bahin sa akong kinabuhi ug unta mahatagan ug pagtolon an sa tanan.
Year 1999,usa kami ka malipayon nga pamilya .Akong papa nag tarbaho isip usa ka trabahante sa usa ka pribadong Kompanya.Akong mama mabilin lang sa balay apan kamao sya magluto2x ug sud an , mga desserts nga dal on sad sa akong papa sa iyang gitarbahon ug diin man mahurot kini tanan.Among kinabuhi di kaayu lisod sauna kay naay negosyo gamay ako mama nga ako papa rasad ang magbaligya sa iya gitarbahoan ang uban e display namo gawas balay ug mahurot pod tanan.Usa ka kugihan kaayu akong papa di maolaw mag dala sa paninda para ibaligya sa kauban niya sa tarbaho or e display sa canteen .
Namoyo me sa syudad ,sauna pag naa moy tv or any appliances kwartahan namo sa tan aw sa mga tawo ,kay lagi sauna dili tanang balay naay TV.Malipayon kaayu me sauna inig ka Sunday ,family day na namo ,ug day off sad nas papa nako.Inig ka 7 sa morning mang mata nami kay arun manimba nya inig human mangaon mes restaurant nya muhapit sa plaza maminaw sa mga nag contest ug karaoke .
Muabot ang hapon nga mag baklay me paingun sa merkado mamalit ug sud an lutoon , mag sung ay kos papa nako ,ang ako kuya gihawiran sa right hand sa ako papa while akong ate gihawiran sa akong mama .Happy kaayu me ana ,nya maglantaw sa paglubog sa adlaw while ga kaon sa ice cream sa daplin sa dagat.
Usa ka adlaw akong papa na assign sa pikas lungsod kay lagi naay bag o gitukod didto ug sya pabantayon balig 2 days lang .Nananghid sya sa akong mama gipasabot nga naay bonus makuha ako papa adto sa pag supervised lang temporary .Di musogot akong mama kay lagi Layu peru na dugay napatando ra ni papa si mama .
Buntag ana akong duha ka magulang niadto na sa skwelahan , akong papa nag ilis kay muadto nas pikas lungsod while akong mama ga prepare sa mga dal on ni papa ug balon para kaonon inig maabot si papa sa maong lungsod.
Nagdula ko sa akong manika ana ug ni dool sa akong papa ."Papa,asa ka muadto dala lagi ka bag ?"nitubag akong papa "muadto ko sa work palangga nya inig abot nako palitan tikag bag ong manika ha?".Ni smile rako sa akong papa ug nitubag "kanang dako pa ani papa?Yehey!!!! Nitubag pag usab si papa "basta ha di magpa buyag ni mama nya ingna imu ate ug kuya di mag laag sa Silingan mutabang ni mama kay na a moy rewards nako maoli ko palangga "ug ni goodbye kiss na si papa nako.While akong mama nakita nako nga na mula iyang mga mata.
Nilabay ang 2 ka adlaw ug maoli na ako papa .Udto palang namerkado namig sayu sa akong mama giluto ni mama ang paborito na sud an ni papa , nag lata ug monggos nya gisubakan ug Karneng baka,ga adobo sad ug nokos, ug piniritong tilapia igo sad maabot si papa ting panihapon kay last trip kuno ilang sakyan gikan sa lungsod.
Alas 6 na ,naa nako sa luyo sa purtahan para pakuratan nako akong papa maoni ginabuhat nako e surprise nako sya sa purtahan inig sulod niya.Ang ako ate nag study siya nya ako kuya galantaw ug salida .Akong mama busy na sa mga sud an ug pag prepare sa lamesa .Niabot ang alas 7 apan way papa naabot , gi kapoy nakog tagad sa portahan apan way nanoktok .Nakadungog ko nga ni estorya akong ate " Ma, wa pa lagi si papa.Diba ang last trip 4pm gikan adto nya 5:30pm maabot aris syudad ?Nitubag si mama "Basin naa pay gihapit ang sakyanan or ni hapit pas opisina papa nimu paaboton lang usa natu ,naa natu tiod2x. Sige na atimana na inyung assignment kay mangaon ta maabot inyung papa.
Niabot ang takna sa alas Otso apan way papa naabot , nabugnaw ng sabaw sa monggos ,mga sud an apan way papa niabot .Katulgon nako ug naka decide si mama na mangaon na lamang kami.
Ni ingun si mama namo nga siguro inyung papa ugma patu buntag mooli sa 1st trip basin na ulahi sa last trip basin puno, ugma gyud tu sya maong mata mo ha tabangi ko ninyu init sa sabaw ayaw mog skwela kay atung tag boon inyung papa .Nitando me ni mama ug nitubag si ate "naa raba koy ibaligya na 100 score ni papa 5 kabook ma " Ana si mama ugma ihatag nas papa nimu ate mangatulog nata kay gabie na .
Pagka buntag niana ,dali dali ug tak-ang sa sabaw si mama namasin nga muabot sa sayung buntag ang among amahan.Apan way papa naabot , namahaw nami ug diin man naka decide si mama na subayon sa gitarbahoan si papa basin wa lang napahibalo si mama unsay lakaw niya or extended ba kaha sya adto .
Naabot nami sa gitarbahoan sa akong papa apan lakip sila natingala ngano wala pa amo papa .Wa na nako nahibaloan ang maong panag estorya sa akong mama ug sa ka tarbaho sa akong papa kay nabilin ramis canteen.Peru makita nako ang kabalaka sa dagway sa akong inahan nga di masabtan.
Gipangutana sa akong kuya si mama "Ma, ngano wala pa si papa?" Nitubag si mama nga basin unya or karun naa natu imu papa sa balay .Tala na manguli nata kay ingun nila basin wa ka sakay gahapon sa last trip."Namasin me nga unta naay papa nagpa abot sa balay inig uli namo.
Dool nami sa among balay apan way sapatos sa gawas , gi abrihan ni ate ang purtahan apan naka lock kini boot pasabot wala si papa .Ingun si mama manghinlo nata kay basin unya udto or hapon pa imung papa basin na dugay tu kay gipalitan mog toys daan usa mooli si papa .Nag iya iya me ug tarbaho , nang hinlo sa balay kay para unya ipanghambog namo ni papa nga wa me nagpasaway ni mama ug gaan meg rewards .
Hapon na, gikuyug meng mama mag merkado para lutoon panihapon namasin gihapon nga muabot si papa .
Luto na ang sud an , naka prepare na ang tanan ,si papa nalang ang kulang .Ready na ang tanan , ready nasad si ate para ipakita iyang perfect score ug ma ilisan ug kwarta ni papa.Si kuya ga dula ug bola, nya ako nag lantaw sa gawas na agi -anan ni papa namasin nga si papa na ang muabot.
Apan, nilapas ng alas Otso sa gabie peru way papa nga ni abot.Nangaon me nga nagsubo, daghang pangutana nga nganong wala pa kauli si papa.Makita nako ang nawng sa akong mama nga di masabtan , nawng nga kahadlok og kabalaka.Peru kalma kaayu si mama sa pagsabot sa amoa .Ingun sya " Ulan guro run sa pikas lungsod kay medyo dool bukid adto basin wa nibyahe ang bus, Mao wa ka sakay inyu papa .Paaboton lang natu inyu papa ugma mga anak ha or kundili apason natu si papa ugma sa iya gi workan .Nalipay me pagkadungog kay musakay me ug bus tan aw namo mag laag laag me.
Pagka gabie ana samtang nangatulog me, nikalit lag hilak si mama.Natingala me kay nibakon sya nya nihilak pag ayu ug kusog.Gi abrihan niyang portahan nya gisyagit ang pangalan sa akong papa. ATu na time kadlawon na ug Ulan Ulan.Mama" Ralph asa ka ? Gi abrihan na nakong portahan? Asa ka? Ali na sulod nas balay ? Tubaga ko Ralph asa ka?"Maona ang gipangsampit sa akong mama nga nagtulo iyang mga luha .Nang hilak meng tanan kay nihilak si mama ug may selingan ni adto sa among balay ug na unsa among mama .
Nahibaloan namo nga si mama nagdamgo bahin sa akong papa. Naa kuno akong papa sa gawas sa balay namo .Apan di sya kasulod sa among balay kay naka lock .Unya nakita sa akong mama sa iyang damgo nga basa kaayu si papa sa Ulan ,ginasangpit niya pag ayu ang pangalan sa akong mama nga "Abrihi ko lyn , di ko kasulod "nya nag hilak akong papa.Mao tung nakamata akong mama.Atu na time ga Ulan sad sa ma sa nakita sa damgo sa akong mama.
Part 2:
Alas 3 sa kadlawon nakamata akong mama bahin sa iyang damgo nga nag sampit among amahan sa iyang pangalan ug nagpangayu ug tabang.Naa ra kuno sya sa palibot sa among balay naghilak ug nagtuyok2x kay di sya kasulod sa among balay.Gilibot ni mama ang balay apan way papa na nakita.
Nagkagubot me kay perteng syagit ni mama.Gipasiga namo ang tanan suga sa gawas apan way papa na nakita.Naay selingan namo nga nimata ug gi susi nga na unsa among mama.Naka decide si mama nga adto on niya sa opisina basin naa sa opisina among papa ,gikuyugan sya sa among selingan.Dali dali silag lakaw nya ni ingun si mama sa akong ate "Arny, pag tak ang ug kape basin naa inyu papa sa opisina pasigaa ninyu ang suga sa gawas apason nako inyu papa."
Diin man nag init ug tubig si ate nya ako nag pok ong sa purtahan naglantaw sa dalan.Namasin nga si papa na ang muabot.Kana galing naay nagpa ingun motindog kug kalit basin si papa ni, peru wala.Walay papa niabot.Nag bukal na ang takori,ug nag timpla si ate ug gatas para among imnon samtang nagpa abot nilang mama.Nya ang among ero sigeg paghot ga atubang sa among purtahan diin kaming duha sa akong kuya naglingkod.Gidool ni kuya ang among ero arun mahilom apan nag paghot jud sya ga atubang sa among purtahan kung diin kami naglingkod duha sa akong ate.
Ni ingun si kuya "Ate basin ganahan syag gatas Mao namaghot."Ni ingun sad si ate tagae basin gi uhaw.Nag kuha ug bowl si kuya para sa among ero apan wa niya panumbalinga.Ni ingun si ate pag kuha bahaw ari butangig sud an basin gigutom na mangmata unya atu selingan maka sab an ta.Ug ni kuha si kuya gibutang sa bowl ug sa makaduha wa kini panumbalinga sa among ero.Gikuha ni kuya ang ero ug gidala sa sulod sa balay kung diin kami naglingkod.
Natingala me kay ang ero nag hangad tapad sa akong ate sa right side nag paghot sya nga di isog.Nilingkod ang ero ug sige syag paghot nga nag hangad.Ni hangad si ate sa atop ug kinsa iyang gi usig apan wa me makita.
Hayag na ug wa juy papa naabot.
Nahubas ng ininit sa takori sa sige ug bukal apan wa gihapon si papa naabot.
Tiod2x naabot among inahan nga pula kaayu ang mga mata.Ni ingun si mama wa kuno sa opisina si papa kay naa may guard adto ug wa jud bisan anino ni papa ang nakita.Dali dali ug ilis si mama kay subayon niya sa terminal ug naka sakay ba among amahan sa last trip.Kay ang ingun sa kauban tarbaho ni papa naka exit kuno ako papa sa iya gitarbahon ug nag dali dali ug uli atung miaging adlaw kay nag promise sya sa among inahan nga 2 days ra sya ug mooli sya inig panihapon.
Nahinabi ni mama ang mga driver sa bus gipakita sa picture sa among amahan apan,lakip sila wa kakita o na kabantay nga nakasakay silag pasahero sama sa hulagway sa among amahan.Naay usa ka kundoktor nga naka matikod sa hulagway sa akong amahan ug ni ingun sya last day nakit an kuno niya ang maong laki nag dalag bag pack ug gisaysay niya ang maong gisoot ni papa asta bag ug ni ingun si mama nga Mao tu among amahan.
Nahabilin me sa balay ug naa ray selingan nga nag bantay namo while akong mama muadto sa maong lugar na gitarbahoan ni papa.Ingun sya "mga anak mo lakaw ko run susihon nako inyung amahan di mo magpa buyag ha." linya ni mama samtang nagtulo iyang mga luha.Gitubag nako si mama."Ma,ngano naghilak man ka kung imu ra kuhaon si papa? Bog at ang monika mang di maka daog si papa?Nitubag si mama "Nihilak rako kay gi mingaw kos inyung papa sige na kay mooli rako ha pag makit an nako inyung amahan pag binut an mo deri ."Ug gihalokan ko sa agtang sa akong inahan lakip akong duha ka mga igsoon.
Naabot na si mama sa maong Lugar. Nangutana sya ug asa dapit na Lugar nakit an sa kundoktor ang among papa. Gi adto nila mama kauban ang matood namong selingan sa maong Lugar ug nangutana sa mga namoyo diadto.Apan gitubag sila sa mga tawo nga kuno naay gipatay atung niaging adlaw ug wa nila maklaro ang maong panagway.Usa ra ang sigurado si mama ang maong gipatay ga soot ug jacket ug pantalon sama sa ginasoot ni papa.Nangurog si mama sa maong balita nga ilang nahibaw an.Nidool silas police station ug nangutana kung kinsa katung tawo nga gipatay.Basi sa sigon sa police gi tulis kuno ang maong lalaki ug giluba sa makadaghan na higayon sa iyang lawas.Ug gilabay sa suba.Gusto makita ni mama ang maong patay na lawas apan nibalibad ang mga police kay kuno gilubong na.Ug 2 ka adlaw na ang Nilabay apan way ni claim sa maong patayng lawas.Ug way identification card kay lagi ang pitaka sa maong lalaki gikuha sa mga tulisan.Naka decide ang maong taga punerarya na ilubong nalang kani ug ibilin ang maong karsones ug sapatos sa maong patayng lawas para ma identify kung naay mag claim.
Nahugno ang kalibutan sa akong mama samtang gihatag sa iyaa ang maong karsones,sapatos ipa klaro kung Mao ba tung gamit sa among amahan.Apan kang papa jud ang maong karsones, ang brand sa karsones, lakip na ang color.Mas Nahugno pa si mama samtang ni estorya ang maong police nga kuno " Misis,unahan sa patayng lawas na among nakaplagan,nakita namo ang usa ka manika na naglutaw lutaw.Ug diin man nisyagit sa paghilak ang among mama.
Ni ingun ang nakatarbaho ni papa sa maong lugar nag dali2x kuno ug uli among amahan arun maka apas sa maong last trip.Kay lagi wa may habal2x gi hike ra kini sa among amahan paingun sa maong highway.Gi ingnan kuno sya nga pre paabot lag naay habal2x muagi ,ngiob na dera ubos kay naay tulay wa kaayu balay apan gitubag sya sa among papa "OK ra pre di man guro ka hilabtan ug wa kay sala.Isa pa, akong asawa ug mga anak magpa abot sa akong pagbalik.Medyo gi mingaw nasad ko sa akong duha ka gabie na wa nako sila nakauban."Ug maona ang last mensahe ni papa.
Gibalak ni mama nga kaloton ang maong patayng lawas arun makita niya ,ani nga time denial na si mama .Di sya motoo kung di makita ang maong patayng lawas di niya madawat ang kamatooran.Apan nibalibad ang mayor sa lungsod kay kuno dili pwede ug labag sa balaod ang pagkalot sa patayng lawas.Kay kuno nabaho na kini ug maka apekto sa kalawasan sa mga tawo nga nakapalibot.Diin man niuli si mama nga luha an.Dala ang manika ug naka karton na ebidensya nga kang papa katung maong gamit.
Hapon palang nag prepare me para panihapon.Gi tabangan namo ang selingan namo sa pag luto.Para sa panihapon.Kay nakadawat ug mensahe among selingan nga kuno maoli na karun hapon among mama.Excited meng tanan abi namo kuyug na ni mama si papa ug dala ang Monika nga ge promise ni papa nako.Naa nami sa gawas portahan nagpa abot,nag hoot mes purtahan arun kung kinsa ang makakita ug una managan me ug tag boon namo among mama ug papa.
Nakita namo ang among inahan,bitbit ang usa ka karton na gigakos gakos niya.Peru hinay kaayu makalakaw si mama nga mura bag naa syay gibati,sa likod among selingan nga bitbit ang maong manika.Imbes mudagan me para tag boon si mama wala ni isa namo ang nitagbo ni mama mura lang me na shock o natingala kay magul anon kaayu si mama nya gihapyod ang maong karton.
Naglantaw lantaw ko sa luyo nilang mama namasin nga si papa na ang mosunod ug but ho apan wa.Walay papa na ni pakita.
"Asa si papa ma?Nganong wala pa sya hantod karun?Nag luha akong ate ani sa pag storya.Akong kuya nitalikod while ako nagtutok sa maong manika.Nakita ni mama nga nag prepare nami panihapon sa lamesa ug ingun sya "kuhaa ng usa ka plato sa lamesa kay di na kauli si papa ninyu ,di nata magpa abot inig panihapon kay wa na sya."Ngano man asa deay si papa ma?Di lagi ka mo ingun ug asa sya mang?"ingun si kuya.Basta sa karun di nata magpa abot sa inyung amahan. Di na sya mubalik pa mga anak.Nya nihilak ug maayu among inahan akong ate ni adto sa kwarto naghilak asta ako kuya naghilak.Nidool ko ni ante na selingan namo."Ante si papa nag palit ana na monika nu?"dala smile .Ingun man gud sya nga palitan ko niya maoli sya.Peru, wa pa lagi akong papa te?Gihalokan rako sa among selingan ug gihatag ang monika sa akoa.Ug ni ingun sya "kun mingawon ka sa imung papa gaksa lang ning monika langga "Nya nihilak sya samtang gigakos ko niya.
Gi tabang among inahan sa sigeg hilak,samtang gisaysay niya sa among selingan ang nahitabo.Nabugnaw ang tanan sud an sa lamesa kay sila kuya, ate ug mama wa nikaon.Gitambagan sa mga selingan akong inahan nga mag malig on sya para namong tulo.Taman ra sa pag tando among inahan.Akong ate nakatulog ug hinilak asta si kuya apan ako na lingaw kos manika na dako nga akong gigakos gakos.Nakita nako si mama sa sala gi estoryahan niya ang maong hulagway ni papa "Ralph ug naminaw palang ka nako nga di ka muadto siguro buhi paka karun,unsaon man nako ni atung mga anak Ralph,
unsaon nako pag buhi nila,unsa may ugma namo kung wala ka.Unsaon nako pag mata sa matag adlaw nga wala ka samong Kiliran."Unsaon nako pag ingun nila nga di naka makita nila hantod sa hantod Ralph.Malooy ka Ginoo,buhi a tawon akong bana.Ginoo ko ug unta di ikaw tung nakalubong.Di nako ni kaya Ralph....
Di na nako masabtan ang gi estorya ni mama kay poros nalang hilak akong madungog.
Ug sa gawas sa among balay nag sigeg usig among ero.
Nakamata me kay naay selingan ug ka workmates ni papa nangabot.Naay nihatag ug hinabang para ma semento ang iyang lubnganan,Financial ug nagpa abot ug kagool.Gikontak ni mama ang kaliwat ni papa ug sila ang nagpa hiluna sa tanan.Nabilin meng tulo sa balay kauban among selingan.Nya pag human, ga estorya akong mama ug mga igsoon sa akong papa kung di kaya sa akong mama ug buhi namo pwede me nila kuha on.Apan isog nga nitubag among inahan kaya kuno niya me buhion.Ug diin man nanguli na ang kaliwat sa akong amahan.Wa sad hibaw e ug kinsa nagpa tay sa among amahan kay lagi ngi ob ang maong lugar ug way testigo sa panghitabo.
Nangmata me ug sayu kay mo school akong ate ug kuya.Hilom kaayu me samtang galingkod sa lamesa.Hubag gihapon kaayu ang mga mata ni mama apan kalma ra kayu si mama sa pag estorya bisan makita namo nga nasakitan ug nagool kaayu among mama."Nag study ramo yang ug ate murag naa daw moy exam."Pag ma perpek ninyu gaan tamo ug rewards sama rewards sa inyung papa."Basta magtarong ug skwela ha."nag estorya akong mama samtang gaduko,di pa me niya kayang lantawon.Nitubag ko ni mama "Ma, 5 lagi na ka plato? Muabot si papa?Wa pako kahuman sa estorya Gikusi nako ni ate ug nihilak ko.
Gipasabot ni mama samtang ga usap sya.Inyung papa di nata mag pa abot niya ha,labina inig panihapon.Wala na sya.Tua na sya sa langit. Peru si papa permi magbantay natu mga anak.Kung mingawon mo ni papa ninyu,daghan man picture si papa lantawon lantawon lang ninyu sya."Kung lantawon nako sa picture si papa mang mawala among ka mingaw ?or maabot ba sya?Nitubag si ate nga naghilak.Gimingaw nako ni papa mang gusto na nako maoli sya para ihatod ko niya sa school."Wa nitubag si mama naghagulhol ra syag hilak sa lamesa.
Nidagan ang pila ka mga semana,bulan, nahurot na ang financial gihatag.Naka baligya na ug washing machine si mama uban appliances arun maka palit bugas , sud anon, ug allowance sa akong ate ug kuya.Naa sa private school ga eskwela akong ate ug kuya nya sya ang maghatod nila kay wa nay pang monthly sa school bus.Di na sya makaluto kay way capital.Ug wa na syay time kay nag school kug sugod.
Mayman tu sauna naa syay assistant si papa.Si papa mag atiman namo para school nya manghinlo pod akong papa arun di ma disturbo si mama sa iyang gibuhat ug mag concentrate lang sa pag luto.Apan karun solo ni mama ang tanan.
Naglisod nami wa nami tv wa nami appliances suga nalang ang nagpa bilin
nga naa me.Si mama ani nga time nag apply syag kusinera sa usa ka ospital sa canteen.Apan ma short gihapon si mama.Sauna mga selingan ang manan aw tv sa amoa.Karun kami na ang manan aw sa ilang tv.Sauna poros dayeg amo madungog sa among selingan,karun poros kalooy ilang masampit inig makit an me nila naglaroy laroy sa karsada.
Kung Asay tv didto me magpondo nya magpa abot rami ni mama ma hatdan pagkaon gikan sa tarbaho.Inig ka gabie naa nay dala akong mama sud an ingun sya mga sobra kuno tu sa mga costumer nga wa kan a.Malipay na kaayu me ana.Peru pit os na jud kaayu among sitwasyon.Usa ka tuig meng gibuhi ni mama na lisod kaayu iyang kahimtang.
Usa ka gabie ana samtang ga pa abot me sa among inahan .Naa kuyug among mama usa ka lalaki nga murag magulang pa kaayu sa among inahan.Natingala akong ate ug gipa ila ila niya sa amoa nga mag angkol daw me niya.Ug gikan atu maga bie muadto ang maong lalaki mamisita sa among inahan.Ug nakabalo nalang me nga kaslonon sa pag usab ang among mama.
Medyo nalipay pod me kay kwartahan ang maong lalaki mo bisita sa balay mag dala ug daghan foods.Permiro di mo sogot si ate di sya gusto ma minyu si mama apan gipasabot ni mama kay kuno kung asa sya toa kuno meng tulo. Gikasal na ang akong mama.Bongga ilang kasal.Sa syudad Gikasal ug nakabalo nalang me nga dal on me sa lugar sa lalaki ug naa sya sa bukid nag poyo.Nakahibalo ang pamilya sa akong papa,ug gusto nila nga ang balay di kuno ibaligya sa among inahan kay para kuno namong tulo ug wa nay labot among inahan.Ug diin man gi poy an kadtu sa kaliwat sa akong papa.
27 pa ang edad ni mama samtang sya nabalo.28 na sya ug ang iyang na bana 47 years old usa sad ka balo.Naa nay apo ang maong lalaki naminyu na uban niyang anak.Ug naa syay kamanghoran nag edad ug 13 anyos,nga magulang sa akong magulang ug 1 year.
Pag abot namo nag pa ihaw ug baboy ang among step father para e welcome mes ilang balay.Nindot ilang balay, naas bukid apan naa tanan appliances nila.Nakita nako ang anak sa among step father naa syay manika na gidala dala peru nag mog ot iyang panagway samtang galantaw sa amo.Nipansin ko niya "Hi ate "with pina smile peru gi dedma ko niya ug gisipatan.
Gihawiran ko sa kamot sa akong ate nga hugot kaayu.Ni ingun akong ate "gah,di ka magpataka ug pansin labina karun wa sya ni response nimu. " Nitubag ko kay ate "ingun man si titser dapat friendly ate " Lagi gah,peru kung tan aw nimu wa sa mood ayaw ka pag pansin paghilom lang, ok na?Nakasabot ka ni ate gah? Ug gitubag nako si ate.
Pagka buntag niana pamahaw,gipabakon meng mama kay mamahaw ug sayu.Gatapok me sa usa kadakong lamesa nya ni estorya among step father."Maoni akong anak si Angela" Gel ,kini si lexxy ,larny,ug si lucas.Gikan karun usa nata sa balay ug dapat mutabang sa tarbahoon sa balay ha ug di manag away.Nitando meng tulo samtang iyang anak ni smile nga plinastik kaayu.
Abi namo naa mi sa maayung kamot ug naka haw as mes kalisod sa syudad apan mali deay mi.Magsugod pa deay ang kalbaryo sa among kinabuhi.
Naglantaw ug tv ang anak sa akong angkol nya naa me sa balkonahe nilili ko sa bintana while galantaw sa tv kay siya naglantaw sa sala.Gikalit niyag sarado ang bintana nya gitangtang ang kurtina para di nako makita.Kay lagi cartoons man iya gilantaw nisulod ko kay abri ang purtahan ug nilingkod sa bangko dali2x niyag patay ang tv kay gihawiran niyang remote.Nilantaw ko niya natingala ngano gipatay niya.Ni smile ko pag estorya "Di naka ganahan mo lantaw te gel? " Gitubag ko niya "Dili! kay naay badjao ug sampid nag lantaw sa among tv!Kinsa ga ingun nimu nga pwede ka molingkod sa among bangko na kutson? Nihilak ko kay gisiga an kos mata niya,nya isog kaayu sya sa akong panan aw.
Nidool ko nilang mama ug ate sa kusina samtang naghilak."Mama, bad man si ate angel gi away ko niya."Gitubag Kong mama gi unsa deay ka niya gah? Nya nikalit ug tubag si Angela "Wa nako unsa a man gud ante,palahilak lagi na sya ayy.Nya dala pinasipat sya nag atubang sa akong mama.Ahh okay gel ,baby paman gud ni sya maong dali ra muhilak.-matod pa ni mama.
Wa jud sya nangayu ug sorry ug wa sad nanumbaling si mama.Gipasabot sa amoa ni mama nga di lang daw me modool ni Angela arun way gubot ug basin gisapot sya atu nga time.Nitando rami sa among mama.Paniudto ana samtang ga kaon me ug kami nalang upat ang nabilin sa lamesa.Nikalit lag estorya si Angela "Taronga ninyug hugas ng plato ha kay di mo ka afford kung mabuak na! "Nagduko ra akong ate ug kuya samtang ako ,ako lang syang gitutukan nahibong nganong nikalit syag kasuko namo.
Nagkuha si ate ug jack stone para unta e approach si Angela nga magdula sila ug masood unta apan gitubag sya "Makig dula ka nako ? Kay ngano friends deay ta? Nya pinabundak sa teel nisulod deretso sa iyang kwarto.Kami nalang duha ni ate nagdula sa sala ug jack stone,kami ra ang nabilin sa balay kay nanglakaw sila mama ug angkol namalit ug sud anon.Apan sa maopay pagsugod namo nikalit ug gawas si Angela nya gitumban akong kamot sa isa niya ka teel,nisyagit ko sa kasakit ug gituklod ni ate si Angela kay dugay kau niya gikuha iyang teel sa akong mga tudlo.Nakita guro ni Angela nga nagpaingun na iyang papa ug akong mama ni syagit syag kusog ug wa nibakon ,dali dali ug dagan iyang papa bitbit ang mga gipamalit nila ug gi alsa si Angela ."Kinsay nagtuklod sa akong anak? Ug mapiang si Angela makabalo mo mo hilot? "Nitubag si mama "Wa guro toyoa jun kay kabalo nakag mga bata." Hala! Pitola na imung mga anak di maayu ne nga magpasakitay sila sulod sa akong panimalay! Bag o pa gali deri hawd na.
Di jud na pwede sa akoa lyn.
Giguyod me ni mama sa kwarto.Nitug an si ate sa tinood na nahitabo peru nitubag ra si mama ug nagpula iyang mga mata
" Ingun nako ninyu nga di mo modool niya ug di makig estorya,ayaw pansina. Unsa may mali kung magpoyo lang mo ug maminaw mo nako?"Igo ra sa paghilak si ate.Gilantaw ni mama akong mga tudlo ug perteng pamula gi tayhop ni mama " Di ra sakit palangga ? Magkuha kog ice nya ibutang sa imung kamot ha?Naa koy lollipop ooh kaona samtang magkuha kug ice.Peru nakita nako nga ni tulo ang luha ni mama .
Gikan sa nahitabo di nami modool ni Angela naa lang me permi sa balkonahe nya mutabang ni mama manglaba, manghinlo.Si Angela Layu jud kaayu syag boot namo peru gipasagdan ra namo.Usa sad ka bulan nga naa mes balay apan nikalit lag ingun amo angkol nga dapat daw mutabang me sa tarbahoon sa bukid.Nisugot si mama.
Buntag niana,gidala me ni angkol jun sa bukiran kay pagunahon kuno me adto dala dala namo ang guna.Ni ingun ko ni angkol "Angkol jun, dili ganahan mag guna si ate Angela ? Kami ra lagi."Nya nikalit ug tubag akong angkol "Ngano pagunahon man nako akong anak nga anak man nako tu?"Gikusi nasad ko ni ate para maghilom ko.Kaming tulo gibati ug kahadlok sa tubag sa among angkol kay nigawas iyang tinood na batasan ug wa me nagdahom nga ing atu iyang tubag.
"O deri mo mang guna.Kabalo naman mo unsaon pag gamit sa guna diba.Na hala sugdi na ninyu kay mo oli ko sa balay."Gilantaw namo ang balanghoyan dako kaayu na hawan nya daghan kaayug tunok ang maong balanghoyan.
Sa Permiro medyo ga enjoy pami apan gibati meg kakapoy.Ug wa nadugay nasamad nako akong tudlo sa guna.Perte nakong hilak ug ni ingun si ate nga mamaoli nami samtang ako gahilak sa dalan paingun sa balay sa akong angkol.Gitagbo me ni mama ug gahawiran ang maong samad dali dali hugas sa tubig ni mama akong kamot kay napuno kani sa yuta.Akong kuya nilingkod sa sala samtang galantaw sa tv.Ang akong ate naa sa akong tapad.Nadungog namo nga nagyawyaw si angkol jun "Oh naa man lagi ka deri dong galingkod nya lantaw 2x ug tv.Diba ingun ko mangguna mo kasayu gud ninyu nanguli."Nitubag si mama nga naa sa kusina."Nasamad si lexxy jun sa guna, wa taown ni sila na anad.Nitubag si angkol "Wa na anad ?Mao bitaw gidala ko na sila sa bukid arun ma anad.Ngano man pod dai nga sagbot man ang gunahon ug nganong tudlo imung gi guna? Basin Nagdula dula ramo adto ha.
Nitubag pod si ate "Wala man angkol bisan subayon nimu adto naa me agi.Nanguli lang me kay ako manghod nag sigeg hilak kay sakit kuno kaayu namasin lang me nga matambalan iyang samad."
Na niudto me ug abi namo nga ugma nasad me mangguna kay init kaayu peru ni ingun si angkol nga mamalik kuno me adto sa among gunahanan.Samtang nag hike me sa maong bukid sa akong angkol ni ingun ko ni ate " Ate init kaayu nindot kau matulog."Ingun si ate tulog lang sa balanghoyan gah.Naa may dahon sa saging hanigan lang ka namo ha.Para ma katulog ka." Mga alas tress niana,ni ingun si kuya nga uhaw kuno ug manguli nami kay mo inom ug tubig unya dako nasad agi si ate ug kuya sa pag guna.Naa pani dool sa balay apan gisyagitan me ni angkol ngano kuno nanguli me nga alas 3 pa sa hapon.Nitubag si ate nga gi uhaw me ug tubig peru imbes malooy siya namo nasuko pa hinoon kay kuno bogo kaayu me wa nagbalon ug tubig ug ang among gi hike dako na kuno unta ug agi.Gitagaan me ni mama ug tubig nya gipotos niya sa selopin ang baso ug dunay pan,kaonon kuno namo pag abot.
Namalik me ug guna, nanghupaw si ate samtang ga hike me.Ana si kuya "Kung siguro niuli lang atung panihapon si papa siguro di ta maabot aris bukid mangguna aning libon te."Ug unta happy ta kauban si papa."Nitubag si ate "happy man gihapon ta kay kauban natu si mama kulang lang kay wa si papa." Nakita nako si ate nga nihilak ug nag sugod nag pangguna.Nanguli me mga 4:30 na sa hapon nya nakita namo si angela nag lantaw ug tv.Wa me ni tan aw sa tv kay sure me iya rang palungon.Naminaw rami nya naglantaw sa mga bata na nagdula atubangan sa balay.
Buntag niana gabalon nami ug tubig arun way kasaba ug di me manguli para moinom.Mga 11 am nanguli nami kay gibati namig kagutom apan kasaba ang gitagbo namo.Kay kuno kaon ra among gibantayan nga sayu pa kaayu para manguli ug maniudto.Namalik me sa bukid ug nag lingkod 2x lamang kay wa naman gud lami e tarbaho basta gutom ka.Wa nakay kusog.Sukad atu na panghitabo nakabalo nami manguha ug prutas para mawala ang kagutom sa among mga tiyan.Pag gutomon me manguha meg bayabas, Santol,mangga, ug dili ting prutas butong among madali or buwa sa lubi.Nakamao na mukatkat akong ate sa mga kahoy kay lagi wa nami nagpondo sa balay mooli lang kung mokaon.
Hapon niana,akong kuya gi imbitar sa iyang mga na ameygo na magdula ug basketball.Humana na sya ug tarbaho lakip na ang pagtugway ug mga hayop , baka, kabaw ,kabayo, kanding.Nya kami nanabang sa among mama para sa panihapon.Alas 6 na,manihapon nami, apan among kuya wa pa kauli dali2x ug sira sa purtahan si angkol kay kuno di na kuno pasudlon ang naglaag.Tiod2x nanuktok si kuya,gi sampit niya ang pangalan ni mama apil na si ate ug ako kay kuno mosolod sya.Apan ni ingun si angkol nga di kuno pasudlon kay nganong galaag.Ug kinsa kuno mo abri sa purtahan apil matulog sa gawas.Wa ni isa namo ang ni abri sa purtahan.
Gilantaw nako si kuya naa sya sa gawas nagpok ong, naghilak sya kay gusto sya musolod sa balay ug gigutom.Ni ingun si ate ni mama "pasudlon natu si lucas ma pag matulog na si angkol "Peru nadungog ni angkol ug nitubag " Pasudlon?Arun mudako ang ulo ana! Basin gusto ka mutapad sa imung manghod sa gawas kay abrihan nakong purtahan? Wa nitingug si mama.Nangatulog na ang tanan apan kami ni ate naghuna huna sa among kuya nga naa sa gawas.Gi itsahan namo si kuya ug habol kay nakita namo na
gitugnaw sya ug gilamok.Naa sad gipotos si ate na kan on ug isda sa maong selopin ug gikaon ni kuya.
Pagka buntag niana nakamata me sa banha kay lagi nagyawyaw among angkol iya gipabakon akong kuya kay kuno manigway nas mga hayop.Humana meg pamahaw.Nilingkod kos sala nya abri man ang tv gi balhin nako ang channel nya naglantaw ug kingkoy.Wa pay usa ka minuto gilabnot na ni Angela ang maong remote sa akong mga kamot.Ingun sya "Ngano gibalhin man nimu? Imua ning tv?
Pag maguba ni naa kay ibayad?Lakaw na panglakaw namos bukid kay basin gusto ka isumbong tikang papa?Mga sampid ayy.Patay gutom.
Gikuha ko ni ate ug nangadto nami sa bukid.Sukad atu di nami muhikap sa tanang appliances nila.Labina ilang tv kay masuko si Angela.Ingun sad si mama na maglikay kuno me para way gubot ug mao sad among ginabuhat.
Mag sugod na ang klase ug ang tanan excited na sa muabot na tingklase.Namalit silang Angela ug sanina ,uniform, bags ,shoes , notebooks.Busy iyang papa sa pag pasukod sa iyaa sa mga sanina samtang kami naglantaw sa kilid namasin naay ihatag sa amoa peru wala.Naay gihatag si mama namo 10 ka notebook tag upat si ate sa notebook nya akoa 2 ka notebook.Way bag ong bag,Uniforms, shoes, tanan wala.Nanulod me sa klase nga wala nag uniform kay lagi wa me uniform wa sad me paliti sa among angkol.Ingun ni mama magpa abot lang daw me maka uniform ra.Among bag gigamit katung bag namos syudad salamat nalang dili pa guba.
Si mama ni ingun ni Angela kung pwede pangayoon ang iyang mga daan ug gagmay na uniform apan di mo sogot si Angela kay kuno iyaa kuno tung sanina ug di sya gusto ihatag sa amoa.Nag drama sya sa iyang papa ug lakip iyang papa ni ingun dili pogson si Angela.Higali nalang naa me maayung selingan na ameyga sad sa ako mama gihatagan me niyag mga uniforms para sa akong ate ug kuya mga daan na Uniforms sa iyang mga anak ug gihatag sa amoa .Maora among balik balikon ug soot.Mangiskwela me nga way balon kwarta.Kana galing sa usa ka lamesa me mangaon ipakita sa amoa nga hatagan sa among angkol iyang anak ug balon na kwarta samtang kami naglantaw peru ni piso di sya muhatag namo.Moana ko ni mama "Ma,naa koy balon kwarta?"
Moingun ra si mama nga naay saging gah dal a ni, ibutang sa imung bag inig gutmon ka kaona na ha."Pag mahurot among mga papel mangayu me sa among mama nga makadungog among angkol mutubag syag "kapaspas gud nahurot sa inyung papel inyu ng gikaon?! Wa raba na gipunit ng kwarta para sa inyung papel."Moingun si mama namo nga naay mangga ug saging gah,ingna inyung classmate ug ganahan silag mangga pa ilisan nimug papel.Nabuhi me nga ing ana ang among ginabuhat inig mo skwela me mga prutas na pa ilisan ug papel.Usa ka saging na lakatan baylo sa lima ka palid na papel.Usahay bayloan sa kwartahan namo na classmate ug piso ang lima kabook na bayabas.Malipay na kayu ko kay naa koy
ipalit ice candy.
Nadungog namo nga buros si mama.
Ug gusto ni angkol nga mubalhin meg higda,kay ilang balay 3 ka kwarto nya kami nag gamit sa ikatulo nya kay buros man si mama didto sa kwarto ipahimutang ang bata kung mahimugso
na kini.Sa balay sa akong angkol naay tapad na usa ka payag/bo-os.Deri ipang stock ang mga humay ,mais ug uban pa.Didto gibalak ni angkol na didto me mangatulog.Ang katunga sa maong payag kay way salog kay naay ero nagbantay ug butangan lang daw kini ug salog na kawayan para among higdaan.
Nagkadugay,nagkalain ang trato sa among angkol.Sauna usa meg kaldero, karun lahi na among kaldero.Mais bugas among gikaon,samtang sila kay bugas humay.Kung ilang sud an karne or isda na barilis,ang amoa permi isda sa lopoy na daghan kaayug himbis o bulad na lopoy.Ang mas sakit pa usa ramig lamesa makita namo ang ilang sud an.Pasalamat nalang pod me
kay usahay pritohon man sa among inahan lami rasad kaayu.Inig kabuntag mag gatas sila nga naay pares pan, nya amoa aroma na katung naka pakete.Lami raman pod sya nya paresan
namo sa bahaw busog na kaayu me. Makita namo sila nag inom sa gatas ug gakitkit sa init na pan peru kami naghigop ug aroma na may bahaw sa ilalom sa baso usahay matuk an pako kay naay nanglutaw na aroma.Si mama di sya motipon namo sa lamesa magpa ka busy sya sa kusina nya tiod2x naa syay isulod sa akong bulsa.Iyang pan na wa kan-a .Ug gihatag sa akoa.
Nahumana ang panday sa maong payag ug namalhin na kami.Didto ra gihapon me mangaon sa dakong balay apan sa payag me matulog,mag study,gamit ang usa ka suga kay lagi wa man gibutangan ug kurente ang maong payag unya ngit2x ug daghang lamok.Permiro namong higda kay sakit among likod kay lagi kawayan ug banig among gamit.Unya murag permi gitayhop among likod kay lusot lusot ang hangin sa salog.Sa among ulohan naay ero nangatulog maong safe rasad me.Nagkadugay naanad nami sa among kahimtang.
Nagkahinay, hinay nasad mig dawat sa among kapalaran.Nga dili tanang panahon permi ka mag malipayon.Igo ra deay me gipatilaw sa Ginoo kung unsa kanindot nga naay amahan na magpangga namo,kung unsa kalami sa pamati na kumpleto among pamilya.Nya gibawi rasad sa ginoo ang among amahan.Sa among atop,gibutang namo ang picture ni papa para inig mata namo or katulog naa sya magbantay namo og kung mingawon me o bation sa kahadlok tungod kay ngit2x sa payag lantawon lang namo sa atop si papa.Malipay na kaayu me makita namo si papa bisan sa ngit2x kaayu.Hisgotan gihapon namo sya usa me mangatulog
para di me kalimot niya ug magpabilin ang iyang memories sa among kasingkasing.
Niabot ang panahon nga nag bagyo ug naa rami sa payag.Kusog ang kilat ug dalogdog.Nakamata me sa kakusog sa ulan peru mas nibakon me kay naay tulo among gihigdaan.Ang payag sa among angkol kay katunga sin ug katunga nipa.Gisiguro lang ang mais ug humay na di mabasa maong naay sin ug among higdaanan maotoy tulganan sa eru na magbantay sa payag.Nanggawas me sa payag ug nanoktok sa balay.Gitawag namo ang pangalan ni mama namasin nga iya meng abrihan kay nagtulo ang payag.Peru si Angela ang ni abri sa bintana.Nakita namo na naglantaw pa syag TV.Peru gipapahawa me niya kay kuno natulog na iyang papa.Amo gi ingnan na tulo sa payag apan wa sya nanumbaling.Nadungog namo ang tingug ni angkol ug nasuko sya namo kay nganong gamata pami .Gibugaw me niya nga matulog na kuno kay naay gunahon pa ugma.Nanguli meng basa sa payag.Higali nalang kay ang sa unahan way tulo kay naay sin nagpalipod.
Nagdasok me ni kuya ug ate arun di masalibuhan.Nakatulog me nga murag nag lingkod among porma.Pagka ugma niana gisumbong namo ni mama ang nahitabo ug ni ingun ra sya nga ipa ayu ni angkol ang atop para way tulo.
Usa ka adlaw ana,nihangyo akong magulang ni Angela na muhulam ug sanina kay apil sya sa contest sa school ug wa syay sooton.Apan gitubag sya ni Angela "Nganong pahulmon man tika arun lang jud makabalo sila nga nag ilis ilis tag sanina?"Yahay kaayu ka !"Ni ingun si mama "basin naa kay mga sanina na gamay lang nimu gel ipahulam ni Arny iuli ra niya unya mahuman."Mamogos lagi mo te ingun di pwede,di ko te.Lisod sabton arny ? Ngano man sad nag apil apil sya nga way sooton?nya nideretso syag sulod sa iyang room.Higali nalang naay maestra nga nitabang sa akong ate ug naka apil ra syays presentation niya.
Hapon ana samtang naabot kos school pag abri nako sa reef naay usa ka plato na naay cake ug lagi dugay na nga wa ko katilaw ug cake nikuha kug usa ka kutsara nya dali dali kug inom ug tubig.
Wa pako nahuman inom sa akong tubig naabot si Angela.Nakita niya nga naay icing sa akong baba ug gisagpa ko niya dayun, kay gikaon kuno nako ang iyang cake.Ni ingun ko niya "Ate gel nitilaw rako sa cake sa reef,usa ra kutsara te"nya naghilak ko tungod sa kasakit sakong nawng sa pagsagpa niya.Apan nisamot syag kasuko ug gibunlot akong buhok kay kuno nitubag ko niya.
Gibadlong syas akong magulang ug iyang gibuy an ang akong buhok.Dali dali syang migawas abi namo nitug an sya sa iya papa apan niadto sya sa payag ug gikuha ang maong monika nga dako ug gigunting ang ulo sa monika.
Perte nakong hilak, samtang nanggawas ang mga gapas sa monika gipamunit ni ate ang maong gapas na nahulog sa salog ug iyang gi ingnan si ate Angela " Usa ra ka kutsara na cake ang gitilaw sa akong manghod gel,gigutom sya ug gusto lang sya mokaon bisan gamay lang gel,kay nalimot na sya unsay lasa sa cake peru gikadalo nimu.Lantawa ang cake sa reef wa naunsa man unta peru grabe imung gibalos niya gipasakitan pa nimu sya.Pasakitan pa nimu sya anang manika niya.Grabe baya niya ng pagpangga anang iyang monika kay lagi gikan sa among amahan.Ug maona ang last memory nga naa akong manghod sa among amahan.Kabalo baka kanang manika hinatag na sa among papa para niya, usa sya gipatay.
Unta kalgon kas among amahan gel!"
Wa namo damha na naabot among angkol ug gisagpa deretso akong ate.
"Maayu kay imung hadlokon akong anak.Deri pa jud sa akong balay naghisgot ug patay.Ug palayason tika asa kaha ka puniton?
Nidagan si ate sa payag halo halo ang emosyon nga iyang gibati.Siguro,tungod sa mga pulong ni angkol og sa nawng niya nga namula kay lagi dako kaayung palad na nisagpa sa nawng ni ate.Naghilak si ate nga nagdangoy ngoy nya akong kuya nigawas sa payag.
Gipanulod nakong gapas sa akong manika nya ako gi ing nan si ate."Sorry te Arny,unta wa nako tilawi ang cake di unta ka makasab an ni angkol."Wa nitubag si ate nagpadayun lang sya sa paghilak.
Nakonsensya kos akong magulang maolaw sya muatobang namo kay pula kaayu ang usa niya ka nawng.Tiod2x naabot among inahan naay dala pagkaon para panihapon namo gitoktok niya ang sira.Peru nitubag si ate "Mang sakit kaayu akong nawng pagsagpa ni angkol nga halos wa nako batia ang kagutom.Wa lagi me nimu labani ma?Kung buhi pa unta si papa siguro di ni nako mabatian ang kasakit.O siguro kung wala ka naminyu pag usab di namo ni maagian.Wa man me nangandoy unta ma nga lami ug kinabuhi kay basta kuyug lang ka namo.Ok man ta bisan wa si papa ahh.Bisan lisod peru way mupasakit namo.Nihilak ug maayu si mama sa pagdungog apan taman ra sya sa pagloom.Nakita ni mama si kuya sa gawas ug gihatag ang pagkaon.Nangaon me ni kuya na murag wa lay nahitabo peru si ate nakatulog ug hinilak.
Pagka buntag ana nakita nako si ate na naghilak sa school ka estorya iyang adviser.Doolon unta nako peru magsugod na among klase.Sa akong huna huna mangutana ko ni ate sa balay ug ngano nihilak sya.Samtang nahuman na ang panihapon.Naghigda higda nami nga nag totok sa picture sa among
amahan nya nikalit ug estorya among ate."Mubalhin kog poyo, mag working student kos akong titser.Deri lang mo."
Nitubag ko ni ate "Di nata magkauban te?Di naka mooli deris balay ?"Dili man, magkakita man gihapon ta sa school nya ug mingawon mo nako muadto mos babaw naa ra didto balay ni titser unahan sa tindahan.Naa ra gihapon ko para ninyu di lang ta magkauban ug tulog.
Nitubag si kuya "Peru, di na lagi ka mopoyo deri.Kami nalang ni lexxy ang matulog deris payag.Kami nalang pod ang mag guna sa bukid.Kung awayon na si lexxy wa nanay laing mulaban pa niya."
Nitalikod akong ate ug nihilak nga way tingug.Akong gihikap ang likod ni ate "Ate ayaw lang me biyae deri mahadlok baya me sa payag kung kami nalang ni kuya deri.Sige kug estorya ni papa peru di man sya mutubag sa atop, peru mototok ra sya nako.Di na lagi ko magpasaway ate di nako modool ni ate gel,di nako mokaon sa pagkaon sa reef ayaw lang me me biyae te.Mahadlok ko deri sa payag ug wala naka.Wa nakoy ate.Gitabon ni ate ang habol sa iyang nawng naghilak lang sya peru wa nitubag kung biyaan ba me niya deri o dili.
Part 3:
Sayung buntag niana gipukaw me sa among ate arny kay arun mag preparar sa klase.Nangutana jud dayun ko ni ate"Ate, di nami nimu biyaan?Ok naka ate?Di na sakit imung nawong?"Oo,di lagi tamo biyaan.Sige na bakon na kay adto tas pikas balay
.
Nalipay kaayu me ni kuya sa pagdungog.Wa na namo gi ingnan si mama sa balak unta ni ate nga mo working student kay arun di sya mabalaka buros baya among mama.Tungod sa akong kalipay nakipag dula ko sa akong classmates nya wa na nako nabantayan ang oras na alas kwatro y media na.Sa dool palang sa among balay makita na nako ang panagway sa akong angkol nga isog kaayu "Unsa namang orasa run dai nganong karun paka kaoli?Ting uli pabag studyante run?Hayahaya gud nimu!"Nitubag si angela "perte ng dula ana pang sa skwelahan wa guro na nisulod sa klase." Nitubag ko ni angkol "ni school man ko angkol jun,nagdula lang me pagka human sa klase peru ni school ko.Na 100 pa gali ko sa klase tawa gud angkol jun wa koy wrong."Peru gigisi niya sa atubangan nako ang papel nga akong gipakita sa iyaa.
"Unsay labot nako ug wa kay wrong sa klase? Masud an nimu na ?makaon nimu na?Ug nang guna paka dako nakag agi sa bukid!" Sos kalami jud nimung sagpaon oi mutubag pa raba jud,bata paman unta ka!" Nilakaw na sa sulod si angkol ug naabot si ate kay gikan sya nanilhig sa silong.Iyang gipamunit ang mga papel na gigisi ni angkol samtang ako gatibi.Ate arny ayaw na ilabay ang papel kay ihatag konang mama.Diba tagaan tag rewards pag ma perpek sa klase,parehas kay papa ? Gipahiran nakong mga luha nya nidool kung mama.Gidawat ra ni mama ang maong papel nya iya kong gi hung hungan "Sud an lang ako ihatag nimu unya palangga ayaw saba nila ate ug kuya ha?Nya ayaw pakita nilang angkol jun ug angela hmmm?Ni smile ko ni mama.
Panihapon ana nagpa ulahi meg kaon kay nanan aw meg tv.Sige man sad gud kog kusion ni ate kay sige kug lantaw sa sud an nilang angkol jun ug angela.Magtutok ko nila mohungit .Maibog ko usahay sa ilang sud an nga 2 ka klase.Usahay hatagan me ni mama pag maolahi me ug kaon maong usahay pilion namo mukaon ug ulahi basin naay sobra.Gitabon ni mama ang sud an na hotdog sa ilalom sa akong kan on.Gitunga nakog katulo para ihatag nakos duha nako ka magulang apan wa dawata ni ate arny.Akoa nadaw kay naperpek nako ang test.Tiod2x ni ingun si angkol sugod ugma mahuman mog klase pagdali mog uli kay naay gunahon nagpa abot sa basakan.Di ko gusto magdugay mog uli kay naay tarbahoon.Igo rami sa pagtando ni angkol.
Kung ang mga bata abtik kaayu sila mooli kay maka tan aw ug salida sa ilang balay ,makadula, ug labaw sa tanan makapahuway.Peru kami abtik sad me mooli kay naa pay gunahon sa pikas uma/bukid sa akong angkol.Magdali dali me ug tarbaho kay inig ka buntag subayon ni angkol jun among agi.Mooli me nga kilom kilom na kana galing mag ilog ang kangitngit ug kahayag.Ang ubang bata ganahan ug way klase peru kami gusto namo permi ang klase kay makalingkod me,makapahuway me kay ug way klase didto me sa bukid magpondo.Naka mao nami mang guna ,manglampas,mamugas,mangani.Maibog kos mga selingan nako.Sila naa ras balay samtang kami inig ka sabado ug dominggo naa mis uma nangguna sa mga tanom sa akong angkol jun.
Usa ka sabado niana ni ingun akong angkol jun nga half day radaw me mag tarbaho kay nay kumbira sa iyang mama.Unya mangadto daw me mga alas 11am.Gisoot nako ang pinaka nindot na sanina.Nag medyas ko dayun ga sapatos.Si ate sad asta si kuya mga nindot na sanina amo gisoot kay lagi birthday party.Sa gate palang me, giabog nami sa mga ig agaw ni angela "Hoi naa lagi mo deri? Di man gud mo Vera ****.Family reunion mani di man mo Vera ****! Kasabot mog reunion?Hala mga walay ulaw.Angela naa lagi sila deri ??Gilantaw rami ni angela nga mura syag natinga nganong naa me sa iyang lola.Naabot si angkol iya meng gi ingnan"Oh sulod dayun mo kay daghan hugason sa kusina.Pagdali! "Gidala me ni angkol sa kusina nga kung diin daghan kaayung mga plato wa nahugasi ug kaldero."Naa dera ang mga sabon ug planggana tarunga ninyug hugas ha nga di manimahong sabon!"Niana ko kay ate "Ate abi nakog party atung adtoan manghugas ra deay ta ug plato deri.Naypa wala nalang nako gisoot ako dress kay mabasa ni asta ako shoes."Sige lang gud, lain man sad di ta mag ilis nga daghan man silag bisita sawayun nya ta wa tay tarung sanina.Labhan lang nako na imung sanina sa balay pag mahuhaw gah huh.Si kuya gihubo niyang sapatos ug nagkabo sa unahan para hugas ug plato.Naay babaye nidool namo ingun sya "Nangaon namo dai ?" Ingun ko "wala pa ate".Hala ,tagad sa magkuha kog sud an ug pagkaon ninyu.Nagdala syag pagkaon namo nya gisaluhan namo sa akong duha ka magulang.Naa me sa luyo sa balay nangaon nga kami lang tulo.Nakita nako nga nitulo ang mga luha ni ate samtang gahungit sya.Ingun ko " ate halang ang sud an? naghilak lagi ka? "Wa ga oi, gipaak akong teel sa amegas ."Nya dali dali syag tindog.Gitan aw nakong yuta peru way amegas sa among giyak an.
Gabie ana ,nagdungan me ug pangaon sa lamesa tanan nga nikalit lag tingug si ate "Angkol jun, pwede me manimba pag dominggo?Manimba unta meng tulo nya human muadto mes uma". Nitubag si angkol nga"Manimba ?arun lang jud, mo ikyas mos tarbahoon aris balay ug uma! " Magdula rana sila adto pa sa simbahan" ingun si angela.Ingun si mama bisan 1 hour lang jun naanad man gud na silas syudad manimba ma dominggo.Mitubag pag usab si angkol "Naanad? Nya kay di naman ne syudad ug di ilang lugar.Sila dapat mag anad anad deri.Na unsa tulo mo kabook akong buhion baya nya magpayahay ramo?Aww ug gusto jud mo manimba lakaw peru ayaw mo pangaon deri.Nya dali2x ug tindog si angkol jun.Gi ingnan meng angela "makawa mog gana ayy daghan kaayug mga request nga ako papa rabay gabuhi ninyu.Mga ambisyosa!" Niduko ra si ate na way tubag2x nagpadayun me sa among pagkaon.
Galantaw kos mga bata samtang gadula sa ilang tugkaran ana ko ni ate gusto ko modula nila ate.Ana si ate didto lang tas uma magdula kami ni kuya imung kadula ayaw lang deri kay makasab an kang angkol jun,ok gah?Among play ground ang uma,didto me managdula ug mahuman meg tarbaho or inig pahuway malingaw ra biya pod kos akong duha ka magulang bisan lisod among kahimtang.Nikalit ug ingun si ate kay kuya " Lucas,unsay pangandoy nimu inig kadako? " Gusto ko ma police te.Para dakpon nako si angela pag daog daogon niya si lexxy.Nitubag ko kay kuya "Nya pwede na dayun ko mokaon sa cake sa reef ya kay mahadlok man si te angela nimu kay police naka .Pusilon nimu sya kuya?"ingun ko kay kuya.Dili oi ma preso ko kay bad mana di na dayun ka kita nako lexxy mo badlong rako sa mga bad man gud.Ikaw ate arny unsa ka pag madako ?ingun si kuya.Gusto ko mahimong attorney nya pangitaon nakong gapatay ni papa.Nahilom meng tanan.Ana si kuya, "lexxy ikaw unsa pod ka inig madako?Gusto ko naa si papa nya mamalik tas balay natu.Di ko ganahan deri ate.Kapoy kaayu sa bukid daghan nakog samad sa kamot ooh. Di ko ganahan sa sud an basta di ko ganahan deri isog si angkol jun.
Nitubag si kuya "lexxy pag ma police ko palitan tikag dako kaayu na balay nya daghan cake sa reef basta nindot kaayu."
Ingun ko," hapit naka ma police ya?Nitubag si ate di pa oi basta kay mokaon kag daghan nya mangguna ma police na si kuya maong hala mangguna nata arun mahuman ta ug mamaoli sa balay.
Nalipay me kay gipalitan me ni angkol jun ug radio para makapaminaw me ug drama. Kay pag sabado ug dominggo naa me permi sa bukid manguli lang meg balay para manihapon nya matulog sa payag.Udto niana alas dos sa hapon nihunong me ug guna kay naminaw meg "Handumanan sa usa ka awit" nagtapok me sa payag na gihimo ni kuya nga naay atop dahon sa saging.Wa me kabantay na niabot si angkol gahigda si ate sa payag kay may salog man samtang ako nagkat2x sa mga kahoy, si kuya naa ra sa palibot.Gikuha ni angkol ang radio ug gibundaak niya kini."Gipalitan tamog radio para malingaw mo ari sa uma peru akong makita wa moy gibuhat!?Kita na gali nalooy kay poros maya ra ug gangis inyung madungog ari sa uma.Nya balsan ta ninyug ing ani? Di ni maayu! Bantay lang mo nako ha makakita pako wamoy gibuhat basin wa juy kaon mahitabo ani!"Nitubag si ate" Grabe sad ka kol,kita man siguro ka dako meg agi.Tibook adlaw me deri sa uma nga halos wa me pahuway bisan usa ka adlaw nya nakita lang me nimu nipahuway ug kadjot imu meng baharan ug di pakan on? Ug manghawa me ari kinsa kahay maglimpyo sa imung bukid?Gisagpa ni angkol jun si ate ug kaduha.Nagkuha ug guna si kuya para labayun si angkol sa ulo peru wa kini naigo.Sa kahadlok ni angkol jun iya me gi ingnan" bantay lang mo nako ha mosokol deay mong mga bataa mo! Pakita unya nakos balay mga isog man deay mo!"
Hapon niana niuli gihapon mes balay nagsabot me mangayu meg pasaylo kay angkol nga nalooy lang si kuya ni ate samtang gisagpa niya kaduha among ate mao wa natuyo ug labay ni kuya sa guna.Naa nami sa portahan nanuktok samtang naglantaw silag tv.Peru wa me panumbalinga.Ni abri si angkol sa purtahan ug gadala ug sanga sa kahoy gilapdosan niya akong kuya sa makadaghan sa iyang lawas.Naglantaw rami ni ate samtang gahilak si kuya ug ni ingun ug "sorry kol di nako mo usab ,tama na kol ,sakit kaayu,ma tabang maaaaaaa...!Nagtulo ang mga luha ni ate nga naglantaw ni kuya samtang gibunalan ni angkol.Akong gitabunan akong dunggan samtang nag syagit akong kuya tungod sa kasakit.Ginasampit ni kuya si mama apan wa kini nitubag.Gipangita nako si mama peru wa nako nakit an si mama.Nagpa abot me na labanan me niya ug maundang ang bunal apan wa si mama.Naa ra sya sa kwarto naminaw.Wa nigawas peru kabalo meng nadungog niyang shagit ni kuya tungod sa kasakit.Abi namo nahunong ng kasuko ni angkol naa nami sa payag samtang gibato me niyas payag kay di daw me didto magpondo kay gusto ba kaha me manglayas di daw me mooli adto."Layas ! Di man kaha mo gusto deri mamoyo hala layas ! Di mo muhawa ,basin bato ang maigo sa inyung ulo ron!! " Dali dali me ug gawas sa payag nya nangadto mes loyo sa balay sa among selingan.Igo ra sila nalooy namo kay lagi wa silay mahimo kay igo rapod sila namoyo sa yuta sa among angkol jun.
Naka desesyon si ate nga didto lang usa me sa payag /uma mangatulog kay isog pa kaayu si angkol ug wa me lain katulgan.Namalik me sa uma nga perte ka ngitngit higali nalang naay siga gikan sa bulan para i giya me sa dalan.Naabot me sa payag nya dali dali ug haling si ate arun makasuga me ug mainitan among lawas kay bugnaw sa uma.Naghilak gihapon si kuya nga way tingug gihikap nako ang likod ni kuya " Hala yang naay labhag.Mura syag namurot.Sakit kuyang? "Akong tayhopon arun mawa ang sakit yang." Nitubag si kuya "ayaw lang lexx kay sakit mahanginan hapdos pa." Ingun si ate ngano man sad nga imung gilabay ug guna si angkol bag o paka ga ingun di ka mubuhat ug bad peru ikaw mismo gibuhat nimu.Ok raman gud ko.Pila raman ng sagpa mawa raman ang kahapdos sa akong nawong.Tawa karun daghan kag labhag dugay na mawala imua." Okay rako lagi te nakit an man gud nako si angkol jun nag kumo sya human niya pagsagpa nimu mao gilabay nakos guna mahadlok ko sumbagon ka niya."
Ingun ko ni ate " ate, gigutom baya ko unya tugnaw kaayu deri wa tay habol naa pajud langgam nagtingug.Mahadlok ko deri ate wa biya ding2x atung payag .Mooli lang ta te mahadlok ko deri sa uma " Maghaling lang ta deri lexx para mawa atung katugnaw ngano mahadlok man ka naa man si doggie gali ooh nga magbantay natu.(ero namo sa syudad gidala namos bukid)Sige ha, kay mag ibot kug kamanting atung sugbaon gigutom man kaha ka?
Naluto na ang kamanting na gisugba ni ate.Among gisaluhan nilang ate ug kuya nya naay lubi na tagak gipares namo sa kamanting na gisugba.Nag sige kug hangad sa among palibot daghan kaayug aninipot sa mga kahoy nga nahimong suga namo sa palibot.Mga alas dyes sa gabie samtang gahigda mes payag si kuya nakatulog tungod sa kasakit ,labhag sa iya lawas.Gahabol syag lukay na uga.Si ate gaduso ug kahoy sa kalayu para di mamatay ang kalayu ug mainitan among lawas.Naglantaw rakos mga bitoon sa langit kung unsa kahayag.Ingun ko " ate naa dera sa taas si papa ? Makita ta niya deri? Di sya munaog deri para kuhaon ta niya? Di deay sya masuko nga gibunalan si kuyang ni angkol?" Nitubag si ate "Pohon makita ra natu si papa maong di ka pabuyag ha kay arun di magool sa taas si papa. Magbantay ra sya natu lexx di ta niya pasagdan " Kanang pinaka hayag maona si papa nagpasabot nga naa ra sya naglantaw natu.Nakadungog nalang ko naghilak ug maayu si ate samtang gihikap niyang labhag ni kuya gibutangan niyag hagonoy ang likod ni kuya.
Tiod2x naabot si mama nagdala syag kan on namo ug sud an nagpolaw syag suga."Arny, bakon mo pangaon mo naay sud an."
Nibakon si ate ug nitubag "Humana meg kaon ma."Asa ka mang sa dihang ginasampit ka ni lucas para mahunong ang pagbunal ni angkol? Nakalimot naka namo mang ? Wa jud man lang me nimu labani.Gipasagdan ra nimu sya samtang gibunalan si lucas..."
"Ug ngano man sad unsay nakaon sa imung manghod gilabay niyas angkol jun ninyu ug guna? Gitudloan ba tamo mag bayolente ? Gitudloan ba tamo mosokol sa magulang pa ninyu? Okay man ta arny naa rako para ninyu kuyug rata peru nganong mangita mog problema?? Nitubag si ate nga naghilak " Mang,naa lagi ka peru layu kaayu imung presensya namo.Naa ka sa dakong balay ug naa ramis payag.Mang , tawa gud nasakitan kaayu me sa gibuhat ni angkol jun.Peru wa gali ka nangutana ug okay raba me ?Sakit ba? Mang ,di me okay deri , kapoy na mang, kapoy ug tarbaho, kapoy ug magpaka arung ingnun nga nalipay me kauban ka.Sakit kaayu mang makita nako akong manghod gibunalan sa akong atubangan.Ma ,iuli lang me sa syudad.Mabuhi rami sa syudad bahalag manglimos me adto wa lay mupasakit namo." Wa nitubag si mama ,niuli syang nagpula iyang mga mata.
Gikuha me ni mama pagka buntag ok na daw si angkol jun ug di na daw mautro pa basta magbinut an me.Namalik mes payag maora gihapon among ginabuhat balik sa ordinaryo namong pamoyo matag adlaw.Niabot ang pasko ug ang tanang mga bata excited kaayu sa muabotay na christmas party.Naay bag o sandal, sanina si angela ready na iyang gifts para sa exchange gifts sa school.Peru kami ni tsinelas way gihatag si angkol.Wa pod me gipa apil sa christmas party kay wa me e amot .Si ate gitagaan ni mama ug patago nga bayad sa amotan ug pang exchange gifts.Sunod tuig nadaw me ni kuya mangapil matud pa ni mama.Nikuyug ko ni ate ug ni adto kos room nako magpa attendance kay ingun si titser absenan ang wa sa party.Naglantaw kos mga bata bag o ilang mga sanina , naa ilang mama kuyug nila, naay daghan foods nga gisaluhan nila, naay mga regalo nga naas ilang mga kamot.Naglantaw rako nilas kilid.Gibira ko ni kuya magpa abot lang daw me sa purok sa school ug mahuman si ate kay humana sad syag attendance.
Pagkagabie ana samtang nanihapon me naay gihatag si ate namo bahin niya nga sud an sa school gihatag niya namong kuya ug gipares namo sa kan on.Lipay kaayu me kay taod2x nasad wa me katilaw ug lechon.Paspas ang mga adlaw ug si ate mo graduate na sa elementary dungan kay angela.Nanganak na akong mama.Ni graduate si ate nga wa syay escort kaming duha sa akong magulang laki ang naghatod niya.Naay awards na nadawat si ate apan si mama naay gikugos uban nilang angela.Dali dali meg dagan sa stage ni kuya nya kami ang nitaod sa awards ni ate.Nakita namo sa stage nga busy kaayu silang mama ug picture uban si angela.Malipayun kaayu sila lantawon.Samtang kami galantaw nila kung unsa sila ka kumpleto nitaod sa awards nga nadawat ni angela.Pag abot sa balay bibo kaayu kay nagpa party si angkol para kay angela.Ingun si angela" Wa moy labot sa akong party.Basin unya ha magpakita mo sa akong friends.Didto ramos payag pagpondo" Naa rami sa payag paghuman namog panihapon. Naminaw nila unsa kasadya sa pag celebrar sa party ni angela .Ana ko ni ate " ate ana deay pag mu graduate magpa party ? Wa lagi kay party ate arny ? "Pohon mag pa party tang tulo pag mahuman kug skwela kanang bongga pa ana arny.Sige na matulog nata kay mangguna pata ugma.
Usa ka adlaw ana gikuyug ko ni mama sa syudad kay naay palitun si mama.Lagi kay sige kug hisgot ug syudad gikuyog ko ni mama para daw naay tigbitbit sa iyang palitun ug nisugot si angkol.Nihapit me sa among balay sa syudad.Layu palang me gikamay nami sa among mga selingan ingun sya" Lyn ,kanang naa me e estorya ba.Si ralph ba nakit an kuno sa usa ka katarbaho niya nga nagsakay ug awto sa may merkado dapit atung niaging bulan."Ingun si mama unsa? Pagtarung ragud mo maring basin kapareha ra niyag nawong oi." Nah tinood bitaw lyn kay atung niaging semana bitaw naay naglantaw sa inyung balay mao jud nawonga sa nakita ni pareng jose nya iya unta tawagon kay gabieng dako man iyang klarohon ba niya nawa man sad ug kalit.Tan aw nako lyn buhi guro si ralph oi.Maona ako nadungog samtang gatabi ang among mga selingan sauna ug si mama .Dali dali meg uli ni mama wa nako nangutana kay hugot kaayu iyang paghawid sa akoang kamot ug murag seryoso kaayu ang mga panagway ni mama.Excited nakong mo estorya nilang kuya ug ate bahin ni papa.Nanihapon nami apan wa pa si kuya naabot.Ingun si angkol galaag kuno si kuya.Ana ko unya nalang nako iingun nilang kuya ug ate ang bahin kay papa na giingun sa among selingan.Nabalaka nami kay wa pa kaoli si kuya ingun si angkol naglaag daw among kuya kay nganong wa pa kaoli.Naa nami sa payag excited nakong moingun ni ate ug kuya bahin kay papa peru nabalaka kaayu akong ate kay nganong wa pa si kuya nauli.Nangadto me sa dulaanan ni kuya kung diin magdula ug basketball apan wa nay gadula nangutana me sa selingan namo apan wa sila kabantay ni kuya lucas lakip na mga ameygo ni kuya na selingan namo wa sad sila kabalo.Niadto me sa dakong balay ug gi sumbong namo ni mama nga wa pa kaoli si kuya apan gitubag me ni angkol " Ay sos wa lang kauli pila ka oras mura namog maratol kabalo nakang laagan ng igsoon ninyu! Wa guro natagam ng bataa na! naka ako mag laag2x!!"Ingun si mama paaboton lang daw namo si kuya maoli ra nya gakuha kan on si ate ug sud an kay og maoli si kuya sa payag iyang kaonon.Lalom na sa gabie apan wa jud si kuya naoli wa me natulog ni ate gipa abot namo si kuya maabot.Gi try namog adto sa mga selingan nga adunay tv apan way kuya na nakita namo.Nakatulog meng ate ug paabot peru way kuya na naabot.
Pagka buntag niana nakamata me sa banha sa mga selingan naa kuno silay nakit an na patayng lawas sa sapa.Gipanawag me sa mga selingan namo kay lantawon kuno namo ang naay bata na nasangit sa sapa.Nagdagan me ni ate lakip na si mama.Gilantaw namo ug kinsa ang gitapok an sa mga selingan namo ug ngano gitawag me nila.Apan ,nakita namo si kuya nga naay tusok iyang tiyan sa walang bahin ug wa na kini gaginhawa.Ni syagit si ate pagkakita ni kuya lucas .Luspad na kaayu si kuya nya murag wa nay nagtulo na dugo gikan sa iyang mga samad.Gibira ni ate ang Lawas ni kuya " Tabangi ko lexxy dal on natu sa ospital si lucas , ma tabang ma ug bira ma.. dal on natu sa ospital si lucas ma..... Dagko ang mga luha nga nangatulo samtang gipangsampit ni ate ning pulonga.Niluhod si mama nga naghilak atubangan sa patayng lawas ni kuya lucas.Si ate naghilak ug maayu "tabang mga angkol malooy mo di pwede mamatay akong manghod.... tabang ...tabang malooy mo..Lucas bakon kuya bakon maloooy ka ...bakon lucas! ingun si ate .Nagtutok rako naglantaw sa lawas ni kuya nga wa naglihok.Ingun ko " ate ayaw lang biraha si kuya dako kaayu iyang samad basin muhilak sya ate naay kahoy nasulod sa iyang tiyan." Ingun among selingan patay nana sya dai ayaw na ninyu dal a sa ospital .Nihikap ko sa mga lapalapa ni kuya gigitik nako iyang mga lapalapa kay ug matulog me gitikon nako iyang teel mumata man sya dayun apan karun bisan unsa nako ug gitik sa iyang mga lapalapa di na sya mulihok.Ingun ko "kuya lucas sakit imung samad mao di ka mubakon? Ma ,naay langaw sa samad ni kuya ma!Apan wa nitubag si mama galuhod ra syag hinilak sa atubangan ni kuya lucas.Si ate perteng syagit ug hilak di sya kadawat nga patay na si kuya.Nidagan si ate paingun sa uma ug gisunod nako si ate ingun si mama adtoon daw nako si ate.Ni adto me sa payag nakita namo ang tsinelas ni kuya gibilin niya sa payag.Nahibaloan namo gisugo ug panigway ni angkol jun si kuya lucas apan na apsan kini sa ulan.Nipasilong sya sa payag sa uma nya kay dahon sa saging raman ang atop niini ni desesyon syang mulabang sa dakong sapa siguro kay mahadlok syang magabin an sya diadto.Nya gigutom ug gitugnaw na si kuya iyang gibalak nga mutabok sa sapa.Ug sa wa damha naapil syag ka anod sa dakong baha ug nasangit sya sa unahan natusok iyang tiyan sa mga sanga sa kahoy.
Gakos gakos ni ate ang family picture namo samtang gahilak " Pa , wa na si lucas gibiyaan nasad me niya sama sa pagbiya nimu namo pa.Pa ,daghan pa kaayug pangandoy si lucas namong tulo pa gusto pa sya mahimong police peru ngano man Lord oi wa man nimu sya hawiri arun di sya ma anod sa sapa.Pa, kami nalang duha ni lexxy karun.Si mama layu na namo pa, naa na syay bag ong pamilya.Lord, gi antos namo ang tanan kalisod ayaw lang unta kuhaa akong manghod ok nako ani lord nga kapoy sa tarbaho ug lisod me apan kuyug meng tulo ug naa sya .Peru karun wa na akong manghod malooy ka lord hatagi kog milagro buhia tawon akong manghod....Pa, tabang pa....Sakit kaayu pa...
Gahilak kug maayu nga naminaw ni ate gakos gakos nako ang tsinelas ni kuya.Gipiyong nako akong mga mata namasin nga damgo ra ang tanan.Ug inig mata nako si kuya naa sa among tapad natulog ug naghagok.Dayun pukawon nako sya gitikon nako iyang lapalapa dayun balosan ko niyag gitik.Apan pag mata nako sa akong mga mata naa ko ga atubang ni ate nga perteng hilak samtang ginasampit sa pangalan ni papa ug ako gagakos sa tsinelas ni kuya.
Part 4:
Hi everyone! Wa nako natoyo na putlon ang ako last confession.Di lang nako kaya e type atung hitaboa fresh pa gihapon sa akoa ang panghitabo.Makita gihapon nako si kuya na naay tusok iyang tiyan.Madungog gihapon nako sa ako dunggan iyang mga plano sa kinabuhi inig madako me ,iyang pagtawag sa akong pangalan,labaw sa tanan iyang mga talo talo arun diko bation ug kahadlok.Iyang pagpakatawa sa akoa bisan kabalo kung nasakitan sya kaayu sa among gisapit.
Nidool ko kang ate,"Ate arny boot pasabot si kuya di na natu sya makit an parehas kay papa ?Kanang di na sya ma police te.Di nako niya palitan ug cake na daghan inig madako ta.? "Gigakos ko ni ate ug nihilak ug maayu nibalos ku ug gakos ni ate ani na time nakabalo nako unsay pasabot nga wa na among kuya.Nibalik me sa balay nakita namo naa ra sa gawas gibutang si kuya humana syag limpyo ug naka desesyon si mama na ilubong na dayun si kuya arun daw di na nami sigeg hilak ug dili sakit sud ongon.Nidool mes patayng lawas ni kuya ingun si ate " Pasayloa ko lucas ug unta niadto kos sapa basin madungog nako imung hilak ug maluwas paka ,sorry kaayu wala si ate samtang nagpangayu kag tabang.Magkauban namo ni papa ug di naka makabati pag pag antos ug kasakit."Nihunghong ko sa mga dunggan ni kuya " kuyang, ingun nila ilubong daw ka karun,kuya lucas bakon gusto pako makauban tika matulog, makauban kadula,gusto nako hawiran nimu akong mga kamot samtang mangadto tas school kay mahadlok kang maligsan ko.Ayaw me biyae kuyang ayaw adto ni papa.Deri lang ka namo oi.Mama di mubakon si kuya lucas.Di ko gusto ilobong nimu sya ma.."Peru wa nitubag si mama taman ra sya sa pagbakho.
Gilubong na si kuya nga dool sa among gunahanan namo.Nagpabilin meng ate ingun ko ni ate "di ra tugnawon si kuya deri te?Wa syay atop looy kaayu si kuya" Wa gihapon nagtingug si ate peru iyang luha perteng agas."Lord , bad ba me kay gikuha nimu akong manghod? Imbes nawala na ang sakit kay nawa akong papa karun ako manghod nasad imung gikuha?Unsaon man nako ni pa ngano gibiyaan man gud me nimu.Ug unta gikuyug nalang me nimu arun di me mag antos deri.Nganong si lucas ra imung gikuha kuhaa pod me pa.Di nako kaya ni pa, di nako kaya inig mata sa buntag wa na si lucas ug di na namo makita hantod sa hangtod.Nagtutok rako ni ate nakita nako sa mga mata ni ate ang kasakit ug kagool.
Buntag niana wa me nagtarbaho sa uma naa ramis payag nanghigda.Di mubakon si ate sige ra syag hilak galantaw sa picture namong tulo.(Nagpa picture me last atung ni graduate si ate kaming tulo.Di pami picturan sa kodaker kay kinsa daw mubayad kay wa me mama peru gipogos ni ate.)Niabot si mama "kaon namo gah kay udto na " Nitubag si ate " maayu ma ka ako kag kaon maopay paglubong ni lucas."Nakadungog si angkol "Unsa ? Kung mabughat na imung mama ikaw mopatambal?Ug di pa tanga imung manghod di sya mulabang aww gaba natu niya kay nakasokol nako.Sige sukol pamo nako basin manga anod pod mo anang sapa dera!"Bakon mo kay wa tay kahoy isugnod unsa may mabuhat ninyu ana ug sige ramog hilak? Makahatag ninyu nag bugas? Sigeg gool gool nya akoy magpakaon kayahay gud maayu untag gool gool mo dera nya way kan anay!"Namakon meng ate didto nalang namo gihilak ang kagool sa bukid.
Samtang gasapsap sa lukay si ate nikalit syag tingug "Manglayas ta gah, adto tag cebu.Adto ta nilang tita.Mamatay ta deri ug magdugay ta deri." Nitubag ko ni ate "naa deay ka kwarta te? Diba barko daw sakyan? Mosugot kaha si mama te? Ila lang tang lola elena deay.?"
Nitubag si ate " Di man tu tinood mama ni mama gud inadopt ra sya wa toy pake natu."Nakahuna huna ko nga e estorya nako ni ate ang bahin ni papa ug nalipay sya sa pagkabalo.Gi ingun niya ni mama apan nasuko si mama kay kuno di tinood ug tinood buhi dugay rang niuli.Peru nitoo mes selingan namo,nagdahom gihapon me nga buhi si papa ug muabot ang adlaw nga kuhaon me niya ug magkauban me.
Paspas ang dagan sa tuig tulo na ang anak ni mama dalaga na akong ate,asta si angela.Grabe gihapon among pag antos nilang angkol jun ug angela apan nagmaligon on me ug wa na mutubag pa kay naa sa among utok nga si papa muabot ug makalingkawas rami pohon.Apan nidagan ang 4 katuig peru way papa naabot.Nagsige meg paabot peru way papa naabot kabalo meng way ebedensya nga buhi jud akong papa kabalo meng impossible nga buhi sya peru nagpositibo gihapon me nga muabot si papa ug kuhaon me niya.Peru bisan anino sa akong papa o damgo man lang wa mi niya duawa.Buhi gihapon kaayu sya sa among mga memories inig tutok namo sa iyang picture na nahalap na.Magsige meg ampo magabie nga pa ,paolia na kuhaa nami deri apan wa juy papa naabot peru wa mi nawad an ug paglaom.
Usa ka adlaw ana naay niabot usa ka lalaki sa lugar sa akong angkol ug kami gipangita.Gidool dayun namo ang maong laki na kaparehag nawong sa akong papa.Gigakos me niyag hugot ug nakabalo sila sa panghitabo.Tungod ni ate maong nianhi among angkol iyang gi estorya ang gisapit namo sa usa niya ka adviser ug naghimo ug sulat ang maong titser.Uban gi agi sa radyo arun madungog sa among kaliwat.Nadawat ra nila ug gibalak na kuhaon me sa mga kamot sa akong angkol ug mama.Wa jud me nagduha duha nga mukuyug ni angkol sa cebu.Nakita nako si mama dagko kayung mga luha nangatulo sa iyang mg mata apan gipili nako ang pagkuyog sa among uyoan kisa magpabilin sa mga kamot ni angkol ug mama.Didto me gipa skwela sa lugar sa among uyoan.Maayu ilang kahimutang ug maayo ilang pagdala sa amoa gi isip me nilang mga anak.Pinangga me nila sama sa pagpangga sa among amahan.
Nilabay ang pila katuig nahumana nag skwela si ate namalik mes lugar sa akong mama.Gusto ni ate ipa ayu ang lubnganan ni kuya lucas arun di na sya tugnawon pa .Gipahukay ni ate ang lubnganan ni papa apan si papa jud ang nakalubong deadto.Nahibaloan namo nga ang nagpatay ni papa kaila ra niya or nag trabaho adto nga nakaila sa iya sa gi construct kay gipatay man jud sya kay ug tulis ratu pwede ra buhion among amahan kay dayu.Peru ang maong suspek kay patay nasad kay nakaplagan ang relo ni papa nga gikan sa iyaa ug gi prenda niyas laing tawo.
Nidoaw me ni mama , layu palang gitagbo nami niya ug niluhod.Nangayu syag pasaylo kay kuno huyang kaayu sya ug wa syay kusog na mulaban namo igo rami sa pagtando ug gigakos ang among inahan.Nakita namo among angkol jun apan nisulod syag dali dali sa iyang balay di sya gusto mulantaw namo.Si angela? Wa kahuman ug skwela napabursan sya ug kaduha.Iyang mga anak ang gabuhi si angkol jun kay tuag manila si angela nanarbaho.Gipasaylo namo among mama kay nakasabot rami sa iyang sitwasyon apan di namo malimtan sa hantod ang among gisapit sa among angkol labina sa akong magulang na si lucas.Gipasaylo na namo si angkol jun bisan wa sya nangayu ug pasaylo.Nalooy me niya kay masakiton kaayu syag lawas.Daghan na syag maintenance. Sa karun tigulang na di nasad dako iyang yuta kay tungod sa iyang sakit.
- To my kuya lucas , kuyang sa almost 20 katuig na feel nako imung presensya nga naa raka sa among kiliran.Salamat sa pag uban sa among journey yang .Pwede nami nimu biyaan yang e let go nami ya.Okay nako yang ,okay nami ni ate ,wa nay mupasakit namo , wa nay mudaog daog.Naa nay gamahal namo yang.Happy nami karun.Pwede nami nimu biyaan kuya lucas.
___________________________________________________________________________________________________________
Fresh pa gihapon sa akoa ang panghitabo.Makita gihapon nako si kuya na naay tusok iyang tiyan.Madungog gihapon nako sa ako dunggan iyang mga plano sa kinabuhi inig madako me ,iyang pagtawag sa akong pangalan,labaw sa tanan iyang mga talo talo arun diko bation ug kahadlok.Iyang pagpakatawa sa akoa bisan kabalo kung nasakitan sya kaayu sa among gisapit.
Nidool ko kang ate,"Ate arny boot pasabot si kuya di na natu sya makit an parehas kay papa ?Kanang di na sya ma police te.Di nako niya palitan ug cake na daghan inig madako ta.? "Gigakos ko ni ate ug nihilak ug maayu nibalos ku ug gakos ni ate ani na time nakabalo nako unsay pasabot nga wa na among kuya.Nibalik me sa balay nakita namo naa ra sa gawas gibutang si kuya humana syag limpyo ug naka desesyon si mama na ilubong na dayun si kuya arun daw di na nami sigeg hilak ug dili sakit sud ongon.Nidool mes patayng lawas ni kuya ingun si ate " Pasayloa ko lucas ug unta niadto kos sapa basin madungog nako imung hilak ug maluwas paka ,sorry kaayu wala si ate samtang nagpangayu kag tabang.Magkauban namo ni papa ug di naka makabati pag pag antos ug kasakit."Nihunghong ko sa mga dunggan ni kuya " kuyang, ingun nila ilubong daw ka karun,kuya lucas bakon gusto pako makauban tika matulog, makauban kadula,gusto nako hawiran nimu akong mga kamot samtang mangadto tas school kay mahadlok kang maligsan ko.Ayaw me biyae kuyang ayaw adto ni papa.Deri lang ka namo oi.Mama di mubakon si kuya lucas.Di ko gusto ilobong nimu sya ma.."Peru wa nitubag si mama taman ra sya sa pagbakho.
Gilubong na si kuya nga dool sa among gunahanan namo.Nagpabilin meng ate ingun ko ni ate "di ra tugnawon si kuya deri te?Wa syay atop looy kaayu si kuya" Wa gihapon nagtingug si ate peru iyang luha perteng agas."Lord , bad ba me kay gikuha nimu akong manghod? Imbes nawala na ang sakit kay nawa akong papa karun ako manghod nasad imung gikuha?Unsaon man nako ni pa ngano gibiyaan man gud me nimu.Ug unta gikuyug nalang me nimu arun di me mag antos deri.Nganong si lucas ra imung gikuha kuhaa pod me pa.Di nako kaya ni pa, di nako kaya inig mata sa buntag wa na si lucas ug di na namo makita hantod sa hangtod.Nagtutok rako ni ate nakita nako sa mga mata ni ate ang kasakit ug kagool.
Buntag niana wa me nagtarbaho sa uma naa ramis payag nanghigda.Di mubakon si ate sige ra syag hilak galantaw sa picture namong tulo.(Nagpa picture me last atung ni graduate si ate kaming tulo.Di pami picturan sa kodaker kay kinsa daw mubayad kay wa me mama peru gipogos ni ate.)Niabot si mama "kaon namo gah kay udto na " Nitubag si ate " maayu ma ka ako kag kaon maopay paglubong ni lucas."Nakadungog si angkol "Unsa ? Kung mabughat na imung mama ikaw mopatambal?Ug di pa tanga imung manghod di sya mulabang aww gaba natu niya kay nakasokol nako.Sige sukol pamo nako basin manga anod pod mo anang sapa dera!"Bakon mo kay wa tay kahoy isugnod unsa may mabuhat ninyu ana ug sige ramog hilak? Makahatag ninyu nag bugas? Sigeg gool gool nya akoy magpakaon kayahay gud maayu untag gool gool mo dera nya way kan anay!"Namakon meng ate didto nalang namo gihilak ang kagool sa bukid.
Samtang gasapsap sa lukay si ate nikalit syag tingug "Manglayas ta gah, adto tag cebu.Adto ta nilang tita.Mamatay ta deri ug magdugay ta deri." Nitubag ko ni ate "naa deay ka kwarta te? Diba barko daw sakyan? Mosugot kaha si mama te? Ila lang tang lola elena deay.?" Nitubag si ate " Di man tu tinood mama ni mama gud inadopt ra sya wa toy pake natu."Nakahuna huna ko nga e estorya nako ni ate ang bahin ni papa ug nalipay sya sa pagkabalo.Gi ingun niya ni mama apan nasuko si mama kay kuno di tinood ug tinood buhi dugay rang niuli.Peru nitoo mes selingan namo,nagdahom gihapon me nga buhi si papa ug muabot ang adlaw nga kuhaon me niya ug magkauban me.
Paspas ang dagan sa tuig tulo na ang anak ni mama dalaga na akong ate,asta si angela.Grabe gihapon among pag antos nilang angkol jun ug angela apan nagmaligon on me ug wa na mutubag pa kay naa sa among utok nga si papa muabot ug makalingkawas rami pohon.Apan nidagan ang 4 katuig peru way papa naabot.Nagsige meg paabot peru way papa naabot kabalo meng way ebedensya nga buhi jud akong papa kabalo meng impossible nga buhi sya peru nagpositibo gihapon me nga muabot si papa ug kuhaon me niya.Peru bisan anino sa akong papa o damgo man lang wa mi niya duawa.Buhi gihapon kaayu sya sa among mga memories inig tutok namo sa iyang picture na nahalap na.Magsige meg ampo magabie nga pa ,paolia na kuhaa nami deri apan wa juy papa naabot peru wa mi nawad an ug paglaom.
Usa ka adlaw ana naay niabot usa ka lalaki sa lugar sa akong angkol ug kami gipangita.Gidool dayun namo ang maong laki na kaparehag nawong sa akong papa.Gigakos me niyag hugot ug nakabalo sila sa panghitabo.Tungod ni ate maong nianhi among angkol iyang gi estorya ang gisapit namo sa usa niya ka adviser ug naghimo ug sulat ang maong titser.Uban gi agi sa radyo arun madungog sa among kaliwat.Nadawat ra nila ug gibalak na kuhaon me sa mga kamot sa akong angkol ug mama.Wa jud me nagduha duha nga mukuyug ni angkol sa cebu.Nakita nako si mama dagko kayung mga luha nangatulo sa iyang mg mata apan gipili nako ang pagkuyog sa among uyoan kisa magpabilin sa mga kamot ni angkol ug mama.Didto me gipa skwela sa lugar sa among uyoan.Maayu ilang kahimutang ug maayo ilang pagdala sa amoa gi isip me nilang mga anak.Pinangga me nila sama sa pagpangga sa among amahan.
Nilabay ang pila katuig nahumana nag skwela si ate namalik mes lugar sa akong mama.Gusto ni ate ipa ayu ang lubnganan ni kuya lucas arun di na sya tugnawon pa .Gipahukay ni ate ang lubnganan ni papa apan si papa jud ang nakalubong deadto.Nahibaloan namo nga ang nagpatay ni papa kaila ra niya or nag trabaho adto nga nakaila sa iya sa gi construct kay gipatay man jud sya kay ug tulis ratu pwede ra buhion among amahan kay dayu.Peru ang maong suspek kay patay nasad kay nakaplagan ang relo ni papa nga gikan sa iyaa ug gi prenda niyas laing tawo.
Nidoaw me ni mama , layu palang gitagbo nami niya ug niluhod.Nangayu syag pasaylo kay kuno huyang kaayu sya ug wa syay kusog na mulaban namo igo rami sa pagtando ug gigakos ang among inahan.Nakita namo among angkol jun apan nisulod syag dali dali sa iyang balay di sya gusto mulantaw namo.Si angela? Wa kahuman ug skwela napabursan sya ug kaduha.Iyang mga anak ang gabuhi si angkol jun kay tuag manila si angela nanarbaho.Gipasaylo namo among mama kay nakasabot rami sa iyang sitwasyon apan di namo malimtan sa hantod ang among gisapit sa among angkol labina sa akong magulang na si lucas.Gipasaylo na namo si angkol jun bisan wa sya nangayu ug pasaylo.
Nalooy me niya kay masakiton kaayu syag lawas.Daghan na syag maintenance. Sa karun tigulang na di nasad dako iyang yuta kay tungod sa iyang sakit.
To my kuya lucas , kuyang sa almost 20 katuig na feel nako imung presensya nga naa raka sa among kiliran.Salamat sa pag uban sa among journey yang .Pwede nami nimu biyaan yang e let go nami ya.Okay nako yang ,okay nami ni ate ,wa nay mupasakit namo , wa nay mudaog daog.Naa nay gamahal namo yang.Happy nami karun.Pwede nami nimu biyaan kuya lucas
Finale:
Pag abot namo sa Cebu,natingala jud ang mga kaliwat sa akong papa nganong niwang kaayo me nga way tarong sapot.Mas nawindang sila nga namatay si kuya ug sa nahitabo ni ate .Gigakos me nilang tanan.Nga naa nami sa safe na lugar ug wa nay laing mupasakit pa namo.Ingun silang angkol pakasuhan nila si raymond mubalik sila sa cagayan ug pakasuhan ang anak ni angkol jun peru nitubag si ate nga di lang sa.Di sya gusto nga malain ,mahiubos among mama kay nihangyo tawon nga di ipasumbong sa police.Di me gusto nga naay mahitabo ni mama uban among mga half sisters/brother.Wa raba me ug way laing pamilya si mama nga masampit niya kay adopted sya ug lain ang trato sa iya sa giila niyang pamilya.Nyag palayason unya sila tungod sa kasuko ni angkol maong mas gipili namo nga ihilom lang usa.Gitubag sila ni ate "ante /angkol ako mismo magpa preso niya magtarung kug skwela deri nya ug kaya na nako sila atubangon ako mismo magpa preso niya kay ako ang biktima.Nisabot ang among iyaan ug angkol sa desesyon ni ate.Sukad atu di na nila hisgotan sa nahitabo ni ate arun malimot sya sa dayun.
Pinangga kaayu me sa among uyoan ,gipapoyo me niya sa usa ka apartment nga dool sa ilaha arun daw mas di me maolaw sa ilang balay.Inig kagabie didto me magtapok sa ilang balay manihapon. Pinangga kaayu me usab sa iyang asawa lakip na among mga ig agaw.Inig sabado duawon me nila,didto sila magpondo namo kada sabado nya kuyugon me manimba inig ka dominggo.
Usa ka gabie niana nisulod kos room ni ate apan sige syag tutok sa among family picture gidool nako sya."Naunsa ka ate hilom lagi kaayu ka." Nitubag si ate " Gah, naa kahay ginoo? Bisan unsaon nako ug huna huna unfair kaayu ang ginoo sah? " Gitubag nako si ate " Naa man gud ate arny, blessed man gihapon ta kay buhi tang duha nauna lang silang papa ug kuya lucas te peru sure ko wa na silay kasakit kauban ang ginoo." Si papa siguro lexx gisampit niyang ginoo samtang giluba sya sa mga way puangod. Nagpakilooy nga di sya patyon kay naay pamilya gapa abot niya apan wa jud namatay jud atung amahan.Ikaduha si lucas , daghan kaayu syag plano natu nya gi anod jud sya.Sakit kaayo iyang kamatayon nga nasangit pa sya sa kahoy ug natusok iyang tiyan.Siguro gipangsampit ta niya nangayug tabang.Ikatulo katung niuli ka gikan sa uma grabe nakong syagit lexx gitawag pa nakong ginoo asta si papa ug lucas nga tabangi ko ninyu labaw ang tanan ang ginoo, ayaw tawon ginoo peru gitugutan jud sa ginoo nga baboyon ko.Gisipa nakong oten ni raymond arun mahunong sya ug makadagan ko peru na apsan ko niya ug gisumbag sa mata asta ako lawas iyang giposposan ug sanga sa kahoy nga halos wa nakoy umoy.Lexx di guro nako ni kaya .Taga maghisgot sa classi ug violence, mga na abused , kay maghoot akong dughan lexx knowing usa ko ka biktima.Di gihapon ko kalimot lexx bisan layu nata nila inig piyong nako makita nako si raymond."Perteng hilak ni ate igo rako sa pag gakos. Ako syang gitubag " Ate arny dili lang ikaw ang biktima o ang naka experience ani.Bakon ate naa raman ko di ka nag inusara.Blessed na kaayu ta kay buhi pata till now .Wa ka niya patya te dako na kaayu kong pasalamat ana kay naa pakoy ate .Di man para sa akoa te apan kung maghikog ka malipay kaha si papa? Si lucas malipay kaha nga imu kong biyaan deri?Malipay kaha ang ginoo ?Ate kabalo ko nawad an kag salig sa Ginoo apan kabalo ko nga naay plano ang Ginoo natu te.Ipadayun natu atung kinabuhi na di na natu kauban si papa ,kuya lucas ug mama.Ikaw ug ako nalang .Kuyugi ko te ha ayaw kog biyae .Hawiri akong kamot ug Hawiran tika arun atung pono on ang mga pangandoy natu sauna nga gi plano natu sauna kauban si lucas ate.Ate manimba ta ugma ha.E pray nako magabie nga wad on na tanang pait na nahitabo sa imua .Ug sukad atu before me mooli sa balay muhapit jud mis simbahan arun mag ampo arun mawala ang kahoot ug kahadlok ni ate arny.Bisan naa koy room mutapad jud kug tulog ni ate mahadlok ko basin buhaton niya utro ang gibuhat niyas bukid.
Nangagi ang pila katuig si ate nagka okay na.Di lang namo hisgutan medyo nibalik na akong ate sauna nga good vibes kaayu maka joke na sya nako.Murag nakalimot na sya.Ani nga time mo graduatetay na si ate.Ako jud dayun sya gi congrats ana sya " Di sata mooli lexx unya nag makapasar kos bar exam arun ipanghambog nako ni lucas ug taas noo kung muatubang nilang angkol ug raymond.Ma preso na nako sya lexx." Nalipay ko sa pagdungog sa akong ate nakahisgot na sya bahin ni raymond nga wa naghilak.
Nanguli me sa bukid pagkapasar ni ate.Kuyug namo among iyaan ug uyoan.Layu palang me gitagbo nami ni mama nga naghilak ingun sya " Lexxy, ikaw ni? Ginoo kadalaga naba nimu dai. Ka mga gwapa sa akong mga anak." nagtulo iyang mga luha samtang gihikap niya akong panagway.Gilantaw niya si ate arny nga wa naglihok nag sige ra syag hilak."Gah, pasayloa ko gah okay rag di nimu kaya gakson imung mama gah, makita lang tamo okay na kaayu nako...Nitubag si ate arny"Ok nako mang ikaw kumusta ka deri??Niwang lagi ka ma." samtang nagpamahid sa iyang mga luha.
Gigakos ni mama si ate "Ginoo kadako naba nimu.Pasayloa si mama ha , wa tamo nalabanan samtang naa pamo deri.Pasayloa ko gah.Pasayloa ko...nya niluhod si mama.Gi agak ni ate si mama " Mang okay nako.Wa ko gadumot nimu man.Kundili nimu di ko kakita deri sa kalibutan ug wa ko nimu nahimugso.Utang nako imung kinabuhi ma.Di ko dapat magdumot nimu mang.Kabalo ko sa imung naagian sauna usa nimu naila si papa gi maltrato sad kas giila nimung pamilya.Salamat kay gihimugso me nimu ma.Gigakos ug hugot ni ate si mama.
Nilantaw kos balay nakita nako si angkol sa balay nakita me niya apan nisulod sya dayun sa ilang balay.Wa me nihapit sa balay, gisirad an ni angkol ang balay boot pasabot di sya gusto makig estorya namo.Pag abot namo humana ug trabaho ang lubnganan ni kuya nagpasuhol lang mes selingan before me nangabot.Ingun si ate samtang gatutok sa puntod ni kuya ug naa ang among picture tulo sa iyang ulohan."Wa raka mingawa deri lucas? Di naka tugnawon kay may atop na imung balay.Ayaw nag kagool yang okay na among kahimtang.Okay nako ug si lexxy.Ayaw kabalaka akoy mupalit balay ni lexxy nya palitan nako syag daghan cake sa reef arun matagbaw sya.Ako ang mopuno sa mga plano nimu sa atung manghod.Di nako sya pasagdan lucas..naghilak si ate ani samtang naminaw among iyaan.Wa nikuyug si mama kay kabalo syang nasuko among iyaan namo.Ikaw dai wa kay e estorya ni kuya nimu lucas? matod pa ni angkol.
"Kuyang, gimingaw kaayu ko nimu.Nag sige gihapon kug wonder unsa kaha naa ka sa among tapad siguro malipayun kaayu tang tulo.Unsa kahay dagway nimu yang kung na ulitawo ka sama namo karun dagko na.Kuyang,unta malipayun mo uban ni papa dera.Ayaw kabalaka namo mahuman kug skwela sige tikag duawon deri yang....
Ug sa tanang nangutana nga naay foul play ang nahitabo ni kuya?Taga human manigway ni kuya sauna mo deretso man gud dayun na sya sa basketballan.Usahay mohapit sya mag ilis nya mulaag sa mga selingan.Maong ingun si angkol nga galaag.Akong kuya liwat jud syang papa di sya gusto nga mabalaka me gusto sya mooli jud para namo apan wa jud syay swerte sa iyang paglabang.
Siguro kay tugnaw napod tawon sya gusto na sya makapamasilong ug gutom.Sakit kaayu iyang kamatayon kay ang sapa medyo dako kung magbaha naay mga kahoy maanod nga gikan sa babaw naa man untay tulay,tulay kawayan nga igo ra makalabang nya way hawiranan igo raka mupatong sa kawayan. Peru kung kusog malapsan kini.
19 years na gikan sa pagkamatay ni kuya peru fresh gihapon kaayu sa akong memorya.Malipayun nami ni ate.Si ate naa sa Cebu naka based ug naa nay pamilya naa ray lalaki na gidawat sya ug malipayun sya karun uban sa iyang pamilya.Ako?naminyu nako last year lang. Usa ko naminyu gipalitan kug balay ni ate nya gipuno niyag cake ang reef gituman niyang saad ni kuya.Nagkatawa pako kay di nako ganahan ug cake.Gikan nawa si kuya kay mahinomduman nako sya basta kakita kug cake, maghoot akong dughan.Okay na among pamoyo makaon na namo among gusto kaonon.Wa nami galisod.Magduaw duaw gihapon mes balay namo kung asa once me na kompleto ang pamilya ug malipayon.Buhi pa gihapon kaayu ang memories nilang kuya ug papa sa among balay.
Nagkatawa ko kay sa akong confessions gibasa nako tanang comment ninyu.Thank you readers sa warm -hearted messages.Siguro ug kaniadto may internet pa dali ra unta ang tabang hehe awww di deay me ka afford ug naa man.Ok nami mga readers,ok na among pamoyo.Wa nako damha na mag comment akong half sister nya nag mention syag friends niya kay looy kuno kaayu without knowing iyang papa akong gipasabot.Di deay me close ani akong mga half sister sauna kay sauna gi anak ni sila masuko si angela modool me kay hugaw kuno kaayu me.Ma allergy daw ang mga baby.Nanagko sila na kabalo mulakaw among hawiran ,o pakataw on masuko si angkol kay dapaw kuno me kay permi me sa uma basin makakuha ug sakit among manghod gikan namo.Wa me nagka close nila pagbiya namo nila kay wa pay mga boot ang usa wa pa gi anak .Di sad me ipaila ni angkol jun siguro kay permi me sa bukid sa mga tuig nga naa me nila.Sud ongon ra namo sila ma inggit me nila sauna kay puno kaayu sila sa pag pangga ug nahatag tanan needs nila.Di parehas namo uhaw ug pagpangga.Peru kabalo ko karun naka gets na sila kay naka detailed kaayu akong pag confess kabalo kung gi chikahan na silas ilang selingan kung unsa kamaayu among gisapit sa kamot sa iyang papa.lol Relax mga pangga lablab mong ate arny ug ate lexxy.
To my mama gibisiya jud nako nig tuyo namasin nga mabasahan nimu ni.Peru mang basin maoni ang way arun makalimot ko/me ni ate.Usahay naa gihapon me nightmare maong nakahuna huna me ni ate e try daw natug confess publicly basin mawa na ang sakit ug malimot tas dayun.Death anniversary sa among papa karun ,21 years na gikan sa iyang pagwala peru presko gihapon kaayu iyang memories namo na gibilin.
Mama arlyn mang nakadungog me nga niuli ubang anak ni angkol jun dera para makapamana sa yuta nila bisan buhi pa si angkol jun.Nakadungog sad me nga di tagaan ug bahin si angela ug akong half sister kay kuno mga sampid ra sila.Ni ingun ko ni ate na pina joke" te tabangi sila ikaw handle sa ilang case para ma fair" peru gitubag ko ni ate "arun wa natay ulo ugma lexx.Di ta manghilabot nila kay ila ng problema pila ramana gud oi kaya natu silang tabangan di lang ana na way." Basin lain sad ang ilang paminaw ba abig naunsa nami managinot me anang yuta ni angkol .Mang, nakadesesyon mi ni ate nga if ever mawala si angkol ug pahawaon mo ara ug di mo gaan sa bahin.Ma,dawaton gihapon ka namo with open arms apil among mga manghod.Di ug di ka namo isalikway mang.Magpaabot me sa imung pag oli sa balay mang lakip na among mga half sister.We missed you mama.Wa me nagtanom ug kasuko mang kay sa words palang nga gianak me deri sa kalibutan blessed na kaayu me kay nakakita me unsa ka anindot mabuhi ug makita ang kalibutan.Kami ni ate magpa abot sa imung pagbalik puhon ma.Unta mawala ng guilt na imung gibati karun kay gipasaylo naka namo.Gihigugma ka namo Mamang Arlyn despite sa tanan.Kung mahimugso man mig balik ma ikaw gihapon among pilion nga mahimong mama.
Deri lang kutob.Salamat kaayu sa pagbasa.
Lexxy ,Cagayan De Oro.
Adios.
Grabi Ang hardships sa life Indeed sender na okay na inyu sitwasyon Ron Wala japon mo pasagdi sa Ginoo, moabot ra diay Jud Ang katam is og kaginhawaan sa katapusan. God bless more sender! But I hope nilayas mo sa inyu mama sa kamot sa imo angkol daghn ways pra mabuhi, sakit kaayo inyu naamgo sa inyu angkol. But anyways love Jud japon natu ato mama no matter what happens. More power , I hope completely healed na Jud mo and pray lng Jud always.
ReplyDelete